Osmanlı Devleti

> Tarih > Etnik - Bölge Tarihi > Türk Tarihi > Osmanlı Devleti

Osmanlı Devleti - Alt Kategoriler :

Saray ve Harem Ordu Arşiv ve Belge Kaynakları Kardeş Katli Piri Reis Batılılaşma - Modernleşme Tanzîmât Dönemi II. Abdülhamid Dönemi İkinci Meşrutiyet Dönemi 1915 Ermeni Tehciri Sarıkamış Harekatı Teşkilat-ı Mahsusa Bu Kategoriye İçerik Girin. Soru Sorun

İçerikler :

Abdurrahman Kevvakibî - Abdurrahman Kevâkibî Abdurrahman Şeref Abdülmecid Adem-i Merkeziyetçilik Adliye Nezareti Kuruldu Ahrar Fırkası - Osmanlı Ahrar Fırkası - Fırka.. Alemdar Mustafa Paşa Alexandre Blacque - Blek Bey Asakir-i Mansure-i Muhammediyye Âyan Âyan Meclisi - Meclis-i Ayan - Heyet-i Ayan Bâb-ı Âsafî - Babıali (Bâbıâlî) Bâb-ı Defterî - Defterdarlık Beşiktaş Cemiyet-i İlmiyesi - Beşiktaş ve Ort.. Birinci Viyana Kuşatması Celal Nuri İleri Çandarlılar Dahiliye Nezareti Dâr-ı Şûrâ-yı Askerî Dâr-ı Şûrâ-yı Babalî Deâvi Nezareti (Divân-ı Deâvi Nezâreti) Defterhane - Defterhâne-i Âmire Defter-i Hakani Defter-i Hakani Nezareti Defter-i Hakanî Nezareti Kuruldu Devlet- i Aliyye Osmanlı İmparatorluğu Üzeri.. Devşirme Dimitri Kantemiroğlu - Dimitri Cantimir - Di.. Divan-i Hümayun Eşkinci Ocağı Evliya Çelebi Magazin Gazetecisidir Fausto Zonaro François Baron de Tott Hadım Harbiye Nezareti Harbiye Nezareti Kuruldu Hariciye Nezareti Hatice Terhan Sultan - Hatice Turhan Sultan Hatt-ı Hümâyun - Hatt-ı Şerif Hazine-i Hassa - Hazine-i Enderûn Hazine-i Hassa Nezareti Hazine-i Hassa Nezareti Kuruldu Helmuth Karl Bernhard von Moltke Hezarfen Hüseyin Efendi Hürrem Sultan I. Ahmed II. Mahmud III. Murad III. Selim Islahat Devri IV. Mehmet - Avcı Mehmet IV. Murad IV. Mustafa İbrahim - Deli İbrahim İbrahim Müteferrika İkinci Viyana Kuşatması İlmiye - İlmiye Sınıfı - Ulema İltizâm Yöntemi İmaret - İmarethane İmparatorluğun En Uzun Yüzyılı İstanbul Efendisi İttihat ve Terakki Cemiyeti İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi Kabakçı Mustafa Kabakçı Mustafa İsyanı Kaime Kanuni Sultan Süleyman Kapıcıbaşı Nişli Mehmet Ağa Kara Dev Murad Paşa Karantina Meclisi Karantina Meclisi Kuruldu Kavalalı Mehmet Ali Paşa Klasik Dönem - Klasik Çağ Koca Hüsrev Mehmed Paşa Koca Mehmed Ragıp Paşa Koca Mustafa Reşit Paşa Koca Sekbanbaşı Risalesi - Hulâsatü'l-kelâm f.. Köprülüler Kösem Sultan Maarif Nazırlığı - Maarif Vekaleti Maarif Nezareti (Nazırlığı) Maarif Nezareti Kuruldu Maliye Nezareti Kuruldu Mavrokordato Ailesi - Mavrokordatos Ailesi - .. Mebusan Meclisi - Meclis-i Mebusan Meclis-i Vâlâ (Meclis-i Vala-yı Ahkam-ı Adliy.. Meclis-i Vükelâ Medrese Mehmed Emin Âli Paşa Mehmed Fuad Köprülü Mehmet Esat Hoca Efendi - Yanyalı Hoca Esat E.. Mehmet Ziya Gökalp Mekteb-i Harbiye Mekteb-i Maarif-i Adliye Mekteb-i Tıbbiye - Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane.. Meşveret-i Amme - Meşveret Meclisi Muhteşem Yüzyıl Mustafa Rasih Paşa Mustafa Sami Efendi Mustafa Satı Bey - Mustafa Satı-el Husri Mühendishane-i Bahr-i Hümayun Mühendishâne-i Berrî-i Hümâyûn - Mühendishâne.. Mültezim Müsadere Mütesellim Mütesellimlik Nevşehirli İbrahim Paşa Nizam-ı Cedid Osmanlı Beyliği Osmanlıda Devşirme ve Cariyelik Osmanlı Devleti Osmanlı İlmiye Teşkilatı Osmanlı İmparatorluğu, Klasik Çağ Osmanlı İmparatorluğu'nun Ekonomik ve Sosyal .. Osmanlı İmparatorluğu Tarihi Osmanlı İmpartorluğunun Kuruluşu Osmanlı Merkez ve Bahriye Teşkilatı Osmanlı Padişahları Eş Seçimleri Osmanlı Padişahları Listesi Osmanlı Padişahları ve İçki Osmanlı Tarihi Osmanlı Türk Değildir Pirizade Mehmet Sahip Efendi Posta ve Telgraf Nezareti Kuruldu Prens Sabahattin - Mehmet Sabahattin Rusçuk Yâranı Sadrazamlık - Veziriazamlık Saltanat Sancak-ı Şerif Sedaret Sekban-ı Cedid - Sekbân-ı Cedîd - Segbân-ı Ce.. Sened-i İttifak Sorularla Osmanlı İmparatorluğu Şânizade Mehmet Ataullah Efendi Tanzimat Öncesi Osmanlı Tarihi Araştırma Rehb.. Tarih-i Cevdet Tarih-i Devlet-i Osmaniyye - Târîh-i Devlet-i.. Tepedelenli Ali Paşa Teşebbüs-i Şahsi ve Adem-i Merkeziyet Cemiyet.. Ticaret ve Ziraat Nezareti Kuruldu Türkçe'yi Resmi Dil Yapan Karamanoğulları Değ.. Türklerin Yazılı Kültürü (Türklerin Edebiyatı.. Viyana Kuşatması Yed'i Vahit - Yedi-i Vahit Yeni Çağ İstanbul Fethi İle Değil Doğu Roma'n.. Yirmisekiz Mehmed Çelebi Zaptiye Nezareti Zaptiye Nezareti Kuruldu

Bu Sayfayı Paylaş:

Kavram

Tanım: 12. yüzyılın sonu veya 13. yy başlarında kurulmuş olduğu kabul edilen , Türkiye Cumhuriyeti kuruluşu ile sona eren devlet

Kavram

Devşirme

Tanım: Osmanlı devletinde Hristiyan çocukların toplanarak eğitilmesi ve devletin çeşitli kademelerinde görev yaptırılması için kullanılan sistemdir.

Kavram

Hadım

Tanım: Çoğunlukla Afrika'da yapılan, küçük yaşta zenci çocukların ameliyatla erkekliklerinin alınma işlemi.

Kavram

Saltanat

Tanım: Tek bir kişinin egemen olduğu yönetim şeklidir.

Kavram

Tanım: 1893'de Askeri Tıbbiye'de İshak Sukuti,Abdullah Cevdet,İbrahim Temo ve Şerafettin Mağdumi'nin kurduğu cemiyet. Cemiyet'in amacı daha özgürlükçü bir anayasa ile Meşrutiyet yönetimi kurmak ve devletin kötü gidişine ve parçalanmasına son vermektir.

Veri

Osmanlıda Devşirme ve Cariyelik

Osmanlılarda saraylarında Orhan Bey zamanından beri köleler ve cariyeler olduğu bilinmektedir.

Kavram

İstanbul Efendisi

Tanım: Osmanlı döneminde İstanbul kadısına verilen isim. (Kadı bugün hakim , belediye başkanı ve vali görevlerini yerine getiren görevli)

Veri

Osmanlı Padişahları Eş Seçimleri

2. Bayezid dönemine kadar Padişah ve Şehzadeler daha çok Anadolu beylerinin ve nüfuslu müslüman kişilerin veya Hristiyan Kralların kızları ile evlenmişlerdir. Fatih döneminden başlayarak ve 2. Beyazid'dan sonra daha çok cariyer ile evlenmişlerdir.

Sav

Osmanlı Türk Değildir

Osmanlı devleti Türk devleti değildir.

Kişi

Kanuni Sultan Süleyman

Kişi

Hürrem Sultan

Eser

Muhteşem Yüzyıl

Sahipleri : Yönetmenler:Yağmur Ve Durul Taylan,Senaryo:Meral Okay

Show TV'de yayınlanan Kanuni Sultan Sülayman ve Hürrem Sultan dönemini anlatan dizi

Kaynak

Osmanlı Padişahları Listesi

Kaynağa Gitmek İçin Tıklayınız

Osmanlı padişahları ile ilgili açıklamalar ve detaylı listesi

Sav

Osmanlı Padişahları ve İçki

Osmanlı padişahlarının bir kısmı içki içmişlerdir. Yıldırım Beyazıd, 2. Selim, 2. Mahmud içki içen padişahlara örnektir.

Sav

Evliya Çelebi Magazin Gazetecisidir

Evliya Çelebi gelmiş geçmiş en büyük magazin gazetecisidir.

Sav

Yeni Çağ İstanbul Fethi İle Değil Doğu Roma'nın Çökmesi İle Başlamıştır

Yeni çağın başlangıcı İstanbul'un Fethi değildir. Avrupalı tarihçiler Doğu Roma'nın çökmesi ile Orta çağın kapandığı düşündükleri için bu şekilde yapmışlardır

Sav

Türkçe'yi Resmi Dil Yapan Karamanoğulları Değil Osmanlılardır

Türkçe'yi resmi dil yapan Karamanoğulları değil Osmanlılardır.

Kişi

Yirmisekiz Mehmed Çelebi

18 yüzyılda yaşamış Osmanlı devlet adamı. Osmanlı tarihinde ilk defa bir kişi, elçi olarak dış bir ülkede (Fransa) görev yapmıştır. Fransa'da elçiliği sırasında yazdığı Fransa Sefaretnâmesi önemli bir tarihi kaynaktır

Kavram

Kaime

Tanım: Osmanlı döneminde ilk defa basılmaya başlanan kağıt paraya verilen isim. Halk dilinde "kayme" ifadesi kullanılır

Kavram

Divan-i Hümayun

Tanım: Osmanlı devletinde osmanlı sultanlarının başkanlığında devlet işlerinin görüşüldüğü divan (divan : devlet işlerinin görüşüldüğü kurul). Fatih Sultan Mehmet döneminden sonra padişahlar divana doğrudan katılmaz ve sadece toplantıları dinler

Kavram

Bâb-ı Defterî - Defterdarlık

Tanım: Osmanlı devletinde maliye ile ilgilenen kurum ve bürokrasi. Bâb-ı Defterî defterdara bağlıdır

Kavram

Bâb-ı Âsafî - Babıali (Bâbıâlî)

Tanım: Osmanlı devletinde sadrazamlık (hukumet) makamları ve onlara ait konaklar. 19. yüzyıldan sonra daha çok Babıali ifadesi kullanılmıştır

Kavram

Defterhane - Defterhâne-i Âmire

Tanım: Osmanlı devletinde , toprak ile ilgili (tımar, has, zeâmet vb..) kayıtların tutulduğu ve bu kayıtlar ile ilgili işlerin yapıldığı kurum

Kavram

Sadrazamlık - Veziriazamlık

Tanım: Osmanlı devletinden devlet işlerini yöneten en yüksek makam. Padişahtan sonraki en önemli ve en yüksek mevkidir

Kavram

Sedaret

Tanım: Osmanlı devletinde sadrazamlık (başvezirlik) makamına verilen isim. Bugünkü başbakanlık makamına benzemektedir

Kavram

Dahiliye Nezareti

Tanım: Osmanlı son döneminde (1835 yıllarından sonra) iç işlerinden sorumlu nezaret (bakanlık). Bugünkü içişleri bakanlığına benzemektedir

Kavram

Hariciye Nezareti

Tanım: Osmanlı son döneminde (1835 yıllarından sonra) dış işlerinden sorumlu nezaret (bakanlık). Bugünkü dışişleri bakanlığına benzemektedir

Kavram

Deâvi Nezareti (Divân-ı Deâvi Nezâreti)

Tanım: Osmanlı devletinde çavuşbaşılık yerine 1836'da kurulan ve davalar sonucu oluşan cezaların uygulanması ile uğraşan nezaret (bakanlık). Daha sonra bu mezaretin yerine Adliye nezareti kurulmuştur

Kavram

Meclis-i Vükelâ

Tanım: Osmanlı son dönemlerinde (II. Mahmut islahatlarından sonra) oluşturulan, sadrazam başta olma üzere diğer nâzırlardan (bakan) oluşan meclis veya kurul. Kelime anlamı ile vekiller meclisi anlamına gelmektedir. Meclis-i Has veya Meclis-i Hass-ı Vükelâ şeklinde de adlandırılmıştır

Kavram

Meclis-i Vâlâ (Meclis-i Vala-yı Ahkam-ı Adliye)

Tanım: 1838'de II. Mahmud zamanında kurulan ve üyelerin atandığı danışma meclisi. Özellikle yeni islahatlar ile ilgili kanunları hazırlama ve uygulanmasını yürütme amacıyla kurulmuştur. Bu meclis 1868 yılında Divan-ı Ahkam-ı Adliye ve Şura-yı Devlet olarak ikiye ayrılmıştır

Kavram

Dâr-ı Şûrâ-yı Askerî

Tanım: Osmanlı devletinde 1838'de II. Mahmud zamanında kurulan askeri konulardaki danışma meclisi. Üyeler atanarak oluşturulur

Kavram

Dâr-ı Şûrâ-yı Babalî

Tanım: Osmanlı devletinde 1838'de II. Mahmud zamanında kurulan ıslahatlar ve devlet işleri ile ilgili danışma meclisi. Üyeler atanarak oluşturulur

Kavram

Karantina Meclisi

Tanım: Osmanlı devletinde 1838 yılında bulaşıcı hastalıklarla mücadele etme amacıyla kurulmuş meclis

Kavram

Hazine-i Hassa - Hazine-i Enderûn

Tanım: Osmanlı devletinde padişah (veya hükümdarlık) gelir ve malları
Tanım: Osmanlı devletinde padişah (veya hükümdarlık) gelir ve malları ile ilgili işlere bakan teşkilat

Kavram

Hazine-i Hassa Nezareti

Tanım: Osmanlı devletinin son dönemlerinde kurulmuş, padişah (veya hükümdarlık) gelir ve malları ile ilgili işlere bakan nezaret (bakanlık). Daha önceki Hazine-i Hassa teşkılatı yerine kurulmuştur

Kavram

Defter-i Hakani

Tanım: Tapu kaydı (sicili veya kütüğü)
Tanım: Osmanlı devletinde tapu kütükleri ve kadastro( kadastro : taşınmaz malların sınırlarının,değerinin ve sahiplerinin haklarının belirleme işlemi) ile uğraşan kurum. Bugünkü Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü'ne benzetilebilir

Kavram

Defter-i Hakani Nezareti

Tanım: Osmanlı son döneminde kuruluna (1871) , tapu kütükleri ve kadastro( kadastro : taşınmaz malların sınırlarının,değerinin ve sahiğlerinin haklarının belirleme işlemi) ile uğraşan nezaret (bakanlık)

Olay

Karantina Meclisi Kuruldu

Tarih : 1838

Yer/Konum : Osmanlı Devleti

Karantina meclisi kuruldu. Bulaşıcı hastalıklarla mücadele etmek amacıyla kurulmuştur

Olay

Maliye Nezareti Kuruldu

Tarih : 1839

Yer/Konum : Osmanlı Devleti

Maliye Nezareti kuruldu

Kavram

Zaptiye Nezareti

Tanım: Osmanlı devletinde , 1879 yılında kurulan ve iç güvenliği sağlamakla (kolluk kuvveti) görevli nezaret (bakanlık)

Olay

Zaptiye Nezareti Kuruldu

Tarih : 1839

Yer/Konum : Osmanlı Devleti

Zaptiye (kolluk kuvveti) Nezareti kuruldu

Olay

Ticaret ve Ziraat Nezareti Kuruldu

Tarih : 1839

Yer/Konum : Osmanlı Devleti

Ticaret ve Ziraat Nezareti kuruldu

Olay

Posta ve Telgraf Nezareti Kuruldu

Tarih : 1840

Yer/Konum : Osmanlı Devleti

Posta ve Telgraf Nezareti kuruldu

Olay

Hazine-i Hassa Nezareti Kuruldu

Tarih : 1850

Yer/Konum : Osmanlı Devleti

Hazine-i Hassa(padişah ve hükümdarlığın özel hazinesi) nezareti kuruldu

Kavram

Maarif Nezareti (Nazırlığı)

Tanım: Osmanlı devletinde 1857'de kurulan ve eğitim işlerini yöneten nezaret (bakanlık)

Olay

Maarif Nezareti Kuruldu

Tarih : 1857

Yer/Konum : Osmanlı Devleti

Maarif Nezareti (Eğitim ve öüretim ile ilgilenen nezaret) kuruldu

Olay

Defter-i Hakanî Nezareti Kuruldu

Tarih : 1871

Yer/Konum : Osmanlı Devleti

Defter-i Hakanî (tapu ve kadastro işleri ile ilgili) Nezareti kuruldu

Olay

Adliye Nezareti Kuruldu

Tarih : 1877

Yer/Konum : Osmanlı Devleti

Adliye Nezareti kuruldu

Kavram

Harbiye Nezareti

Tanım: Osmanlı devletinde 1908'de kurulan ve savaş, savunma, ordu ile ilgili sorumlu nezaret (bakanlık)

Olay

Harbiye Nezareti Kuruldu

Tarih : 1908

Yer/Konum : Osmanlı Devleti

Harbiye Nezareti (savaş, savunma, ordu ile ilgili) kuruldu

Kişi

Koca Mehmed Ragıp Paşa

1699 ile 1763 yılları arasında yaşamış , Osmanlı devlet adamı ve şair. 18 yy divan edebiyatında önemli şairlerindendir. "Şecâ'at arz ederken merd-i kıbtî sirkatin söyler" mısrası ona aittir

Kavram

İmaret - İmarethane

Tanım: Osmanlı zamanında yoksullara ve ihtiyacı olan yolculara , yemek , giyecek, sağlık gibi konularda yardım edildiği yer

Kavram

Maarif Nazırlığı - Maarif Vekaleti

Tanım: Osmanlı son dönemlerinde eğitim işleriyle uğraşan nazırlık, bakanlık

Kavram

Medrese

Tanım: Orta ve yüksek öğretimin yapıldığı, ders verildiği yerler

Eser

Osmanlı Tarihi

Sahipleri : İsmail Hakkı Uzunçarşılı

Osmanlı tarihi uzmanı olan İsmail Hakkı Uzunçarşılı'ın birden fazla cilt olarak (dört cilt) sunulan genel Osmanlı tarihi kitabı

Eser

Osmanlı İlmiye Teşkilatı

Sahipleri : İsmail Hakkı Uzunçarşılı

Osmanlı tarihi uzmanı İsmail Hakkı Uzunçarşılı'nın Osmanlı ilmiye teşkilatı (medrese , eğitim, dini hizmetler vb..) ile ilgili detay bilgi veren eseri

Eser

Osmanlı Merkez ve Bahriye Teşkilatı

Sahipleri : İsmail Hakkı Uzunçarşılı

Osmanlı tarihi uzmanı İsmail Hakkı Uzunçarşılı'nın , divan sistemi, defterdarlık , bahriye teşkilatı hakkında detaylı bilgiler veren eseri

Eser

İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi

Sahipleri : İsmail Hami Danişmend

Osmanlı tarihi uzmanı İsmail Hami Danişmend'in, genel Osmanlı tarihini kronolojik olarak ve detaylı olarak anlatan, 6 ciltten oluşan eser

Eser

Devlet- i Aliyye Osmanlı İmparatorluğu Üzerine Araştırmalar- 1

Sahipleri : Halil İnalcık

Özellikle Osmanlı tarihi konusunda uzman Halil İnalcık'ın , Osmanlının klasik döneminin (kuruluştan 1606'ya kadar) anlatıldığı kitap

Eser

Osmanlı İmparatorluğu, Klasik Çağ

Sahipleri : Halil İnalcık

Özellikle Osmanlı tarihi konusunda uzman Halil İnalcık'ın, Osmanlının klasik çağını (1300-1600) inceleyen kitabı

Eser

Osmanlı İmparatorluğu'nun Ekonomik ve Sosyal Tarihi

Sahipleri : Halil İnalcık

Özellikle Osmanlı tarihi uzmanı olan Halil İnalcık'ın , iki cilt şeklinde sunulan , Osmanlının kuruluşundan yıkılışına kadar ki ekonomi ve sosyal yapının tarihinin anlatıldığı kitap

Eser

Osmanlı İmparatorluğu Tarihi

Sahipleri : Nicolae Iorga (Jorga)

Rumen tarihçi Nicolae Iorga'ın, Osmanlı genel tarihinin anlattığı 5 ciltlik tarih eseri

Eser

İmparatorluğun En Uzun Yüzyılı

Sahipleri : İlber Ortaylı

Osmanlı tarihinin, 19. yüzyılda başlayan yenileşme/batılılaşma çalışmalarından 20 yy başlarına kadar gelen döneminin anlatıldığı ve incelendiği kitap

Eser

Sorularla Osmanlı İmparatorluğu

Sahipleri : Erhan Afyoncu

Osmanlı tarihi uzmanı Erhan Afyoncu'nun hazırladığı, soru-cevap şeklinde Osmanlı tarihi hakkında bilgi veren kitap.

Eser

Tanzimat Öncesi Osmanlı Tarihi Araştırma Rehberi

Sahipleri : Erhan Afyoncu

Osmanlı tarihi konusunda uzman olan Erhan Afyoncu'nun, Osmanlı tarihinin ana kaynakları olan kronikler, şehnâmeler, gazavatnâmeler, fetihnâmeler, serafetnâmeler, ıslahatnâmeler, surnâmeler ve biyografi kitapları ile Osmanlı İmparatorluğu için Türk tarihleri kadar önemli olan yabancı kaynaklar (Arap, Bizans, Bulgar, İran, İtalyan, Macar ve Sırp) hakkında bir araştırmacının ihtiyaç duyacağı bilgileri içeren kitabı

Kavram

Müsadere

Tanım: Osmanlı devletinin , devlet görevleri sırasında zenginleşen kişilerin mallarına istediği zaman el koyabilmesi

Kişi

Abdülmecid

1823 ile 1861 yılları arasında yaşamış , II Mahmut'un oğlu, 31. Osmanlı padişahı. Tanzimat fermanı onun döneminde ilan edilmiştir

Kişi

Koca Mustafa Reşit Paşa

1800 ile 1858 yılları arasında yaşamış , elçilik , dış ilişkileri bakanlığı, sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamı. Tanzimat farmanını okumuştur ve tanzimat döneminin en önemli devlet adamlarındandır

Kavram

Yed'i Vahit - Yedi-i Vahit

Tanım: Osmanlı'da önemli ürün ve malların, üretim, satım vb.. tamamen devletin detiminde olması durumu

Kavram

İltizâm Yöntemi

Tanım: Osmanlı devletinde bir kısım vergi toplama işleminin, belirli bir bedel karşılığında anlaşılan kişilere devreldilmesi yöntemi. Vergi toplama işini üstüne alan kişiye mültezim adı verilmektedir

Kavram

Mültezim

Tanım: Osmanlılarda, belirli bir bedel karşılığında, vergi toplama işini ve yetkisini üzerine alan kişiler

Kişi

Mehmed Emin Âli Paşa

1815 ile 1871 arasında yaşamış, hariciye nazırı, sadrazamlık yapmış devlet adamı. Islâhat Fermânını hazırlamıştır. Tanzimat dönemi boyunca (1839-1876) önde gelen devlet adamlarındandır

Kavram

Klasik Dönem - Klasik Çağ

Tanım: Osmanlı devletinin kuruluşundan, 1600 -1700'lü yıllara kadar devam eden dönem. Bazı başarısızlıklar sonucu önemli değişikliklerin yapılmaya başlandığı 1600'lü yıllardan sonraki dönemlerden ayırmak için kullanılır. Bazı kaynaklar kuruluş döneminden Tanzimat dönemine kadar bölümü klasik dönem olarak kabul etmektedirler

Kavram

Osmanlı Beyliği

Tanım: Osmanlı devletinin , 1299 (bazı tarihçilere göre 1301 veya 1302) yılından tam anlamıya bir devlet olmasına kadar geçen dönemine verilen bir isim. Osmanlı beyliği Osman beyin etrafında toplanmış aşiretlerden oluşmuş bir beylikti ve sonraki yüzyıllarda devlet ve imparatorluk halini almıştır

Kişi

Kapıcıbaşı Nişli Mehmet Ağa

Kaptan-ı derya, askeri görevler, eyalet valiliği, elçilik görevlerinde bulunan Osmanlı devlet adamı. Rusya'da elçilik dönemi (1722 -1723) ile ilgili yazdığı Rusya sefaretnâmesi bulunmaktadır. 1771'de ölmüştür

Kişi

Mustafa Rasih Paşa

18. yy sonlarında, elçilik, defterdar kisedarı, defter-i hakani emaneti emini gibi devlet görevlerinde bulunmuş Osmanlı devlet adamı. Rusya'da elçilik yaptığı dönemi anlatan Rusya Seferatname'si kitabı blunmaktadır. 1803'de ölmüştür

Kişi

Dimitri Kantemiroğlu - Dimitri Cantimir - Dimitri Cantemir

1673 ile 1723 yılları arasında yaşamış, Osmanlılara bağlı Boğdan eyalet beyi (1693 ile 1711) , müzik uzmanı , tarihçi ve yazar

Kavram

Mavrokordato Ailesi - Mavrokordatos Ailesi - Mavrokordat Ailesi

Tanım: 17. yy sonlarından 19yy sonlarına kadar , Osmanlı, Eflak, Boğdan ve Yunanistan tarihinde etkili olmuş bir Fenerli Rum ailesi

Kişi

Hezarfen Hüseyin Efendi

17 yy'da yaşamış (ölümü 1691 veya 1692), Osmanlı dönemi tarihçisi ve aydını

Kişi

Pirizade Mehmet Sahip Efendi

1674 ile 1749 yılları arasında yaşamış , Osmanlı şeyhülislamı , alim ve şair

Kişi

Nevşehirli İbrahim Paşa

1660-1730 arasında yaşamış, 1718-1730 arasında sandarazmlık yapmış, Lale devri dönemi Osmanlı devlet adamı

Kişi

Mehmet Esat Hoca Efendi - Yanyalı Hoca Esat Efendi - Yanyalı Esat Efendi

Osmanlı'da kadılık yapmış, din ve fen alimi , tarihçi. 1730 tarihinde ölmüştür. Matbaanın kuruluş çalışmalarında görev almıştır

Kişi

İbrahim Müteferrika

1674 ile 1745 tarihleri arasında yaşamış, Macar kökenli Osmanlı matbaacısı ve yayıncısı. Türkiye'de ilk defa matbaa kuran ve kitap basan kişidir

Kişi

François Baron de Tott

1733 ile 1793 arasında yaşamış, Macar kökenli Fransız asker ve devlet adamı. Osmanlı imparatorluğunda elçilik yapmış ve ordunun yenileme çalışmalarında bulunmuştur

Kavram

Islahat Devri

Tanım: Osmanlı devletinde özellikle III Selim'den sonra başlayan Tanzimat devrine kadar devam eden veya Tanzimat devrini de içeren , devletin ve kurumlarının yenileştirmesi ve iyileştirmesi dönemi

Kavram

Mebusan Meclisi - Meclis-i Mebusan

Tanım: 1. Meşrutiyetin ilanından sonra oluşturulan, üyelerini halk seçimiyle oluşturulduğu meclis. Üyeleri padişah tarafından atanan Meclis-i Ayan (bir tür senato) ile birlikte çalışır.

Kavram

Âyan Meclisi - Meclis-i Ayan - Heyet-i Ayan

Tanım: 1. Meşrutiyetin ilanından sonra oluşturulan, bir tür senato görevi gören, üyeleri padişah tarafından atanan, seçimle oluşan Meclis-i Mebusan ile birlikte çalışan meclis veya heyet

Eser

Türklerin Yazılı Kültürü (Türklerin Edebiyatı) - Della letteratura de'Turchi

Sahipleri : Giambattista Toderini

14.-18. yüzyıllar arasında her türlü konuda (dil, belagat, mantık, matematik, tıp, kimya, astronomi, astroloji ,müzik, eğitim sistemi ve kütüphanecilik) yazılı Osmanlı kaynaklarını derleyen eser

Kişi

Mustafa Satı Bey - Mustafa Satı-el Husri

1880 ile 1969 yılları arasında yaşamış, Arap kökenli Osmanlı eğitimcisi ve siyasetçisi. Osmanlı devleti yıkılana kadar önemli eğitim hizmetleri yapmış, Osmanlı dağıldıktan sonra Arap milliyetçiliği fikrini geliştirmiştir

Kişi

Mehmet Ziya Gökalp

1876 ile 1924 arasında yaşamış, Osmanlı döneminde Türk milliyetçiliğini etkileyen şair, sosyolog, yazar ve siyasetçi

Kişi

Abdurrahman Kevvakibî - Abdurrahman Kevâkibî

1854 ile 1902 yılları arasında yaşamış, Arap milliyetçisi (ve Osmanlı muhalifi) , seküler görüşleri olan reformcu, gazeteci ve yazar

Kişi

Prens Sabahattin - Mehmet Sabahattin

1879 ile 1948 yılları arasında yaşamış, Türk siyasetçisi ve düşünürü. Adem-i Merkeziyetçilik'i savunmuş ve İttihat ve Terakki'ye muhalefet etmiştir. Teşebbüs-i Şahsi ve Adem-i Merkeziyet Derneği ve daha sonra da Osmanlı Ahrar Fırkası'ın kurucusudur. Sultan Abdülmecit'in torunu olmasından dolayı Prens Sabahattin adı kullanılmıştır

Kavram

Adem-i Merkeziyetçilik

Tanım: Merkezi devletin veya yönetimin, yetkilerinin mümkün olabildiği kadar yerel yönetimlere devredilmesini savunan görüş. "Adem" kelimesi olmama ve yokluk anlamına gelmektedir ve Adem-i Merkeziyet ifadesi "merkezin yokluğu" anlamına gelir. Osmanlı döneminde Prens Sabahattin , Adem-i Merkeziyetçilik görüşünün öncüsüdür

Kavram

Teşebbüs-i Şahsi ve Adem-i Merkeziyet Cemiyeti

Tanım: 1902'de Prens Sabahattin tarafından kurulan, "teşebbüs-i şahsi" ve "adem-i merkeziyetçilik" gibi liberal fikirleri temel olan cemiyet

Kavram

Ahrar Fırkası - Osmanlı Ahrar Fırkası - Fırka-i Ahrar

Tanım: 1908'de Prens Sabahattin öncülük ettiği, Teşebbüs-i Şahsi ve Adem-i Merkeziyet Cemiyeti'in devamı olarak kurulan ve İttihat ve Terakki partisine muhalif olarak kurulan parti

Kişi

Celal Nuri İleri

1881 ile 1938 arasında yaşamış, Türk gazeteci, yazar ve siyasetçi. Batılılaşmayı savunan aydınlardandır

Kavram

İlmiye - İlmiye Sınıfı - Ulema

Tanım: Osmanlı döneminde, din, eğitim-öğretim ve hukuk işleriyle uğraşan, çoğulukla din adamlarından oluşan zümre

Kavram

Viyana Kuşatması

Tanım: Birincisi 1529'da, ikincisi 1683'de Osmanlı ordusu tarafından gerçekleştirilen ve başarısızlıkla sonuçlanan kuşatmalar

Kavram

Birinci Viyana Kuşatması

Tanım: 1529'da Kanuni Sultan Sülayman'ın komutasındaki Osmanlı ordusu tarafından Viyana'ya yapılan ve başarısızlıkla sonuçlanan kuşatma

Kavram

İkinci Viyana Kuşatması

Tanım: 1683'da (IV. Mehmet döneminde) , Sadrazam Merzifonlu Kara Mustafa Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu tarafından Viyana'ya yapılan ve başarısızlıkla sonuçlanan kuşatma

Kişi

Mustafa Sami Efendi

19 yy. da yaşamış (ölümü 1855), dış ülkelerde görev yapmış Osmanlı bürokratı. "Avrupa Risâlesi" adı verilen sefâretnâme (dış ülkelerde görevli kişilerin ülkeler hakkında yazdığı eserler) eserini yazmıştır

Kişi

III. Murad

1546 ile 1595 yılları arasında yaşamış, 1574-1595 arasındaki Osmanlı sultanı. Babası II. Selim ve annesi Nurbanu Sultan'dır

Kişi

Kösem Sultan

1590 ile 1651 yılları arasında yaşamış, Osmanlı yönetiminde etkili olmuş valide sultan. I. Ahmed'in eşidir ve IV. Murad ve İbrahim'in annesidir. Etnik kökeni kesin olarak bilinmemektedir

Kişi

I. Ahmed

1590 ile 1617 yılları arasında yaşamış, 1603-1617 arasında ki Osmanlı sultanı. Babası III. Mehmed ve annesi Handan Sultan'dır

Kişi

IV. Murad

1612 ile 1640 arasında yaşamış, 1623-1640 arasında ki Osmanlı sultanı. Babası I. Ahmet ve annesi Kösem Sultan'dır. Revan ve Bağdat'ı fethetmiştir ve döneminde kahvehaneler , alkol ve tütün yasaklanmıştır

Kişi

İbrahim - Deli İbrahim

1615 ile 1648 arasında yaşamış, 1640-1648 arasındaki Osmanlı sultanı. İsyan sonucu öldürülmüş ve yerine çocuk yaşta IV. Mehmet (Avcı Mehmet) sultan yapılmıştır. Bu dönemde Kösem Sultan'ın etkisi vardır

Kişi

Hatice Terhan Sultan - Hatice Turhan Sultan

1627 ile 1683 arasında yaşamış İbrahim'in eşi ve IV. Mehmet (Avcı Mehmet)'in annesi olan valide sultan. Ukranya asıllı olduğu kabul edilmektedir

Kişi

IV. Mehmet - Avcı Mehmet

1642 ile 1693 arasında yaşamış, 1648-1687 arasında ki Osmanlı sultanı. Babası Sultan İbrahim'in ve annesi Hatice Turhan Sultan'dır. Av merakı nedeniyle avcı lakabını almıştır

Kişi

Kara Dev Murad Paşa

1611 ile 1655 yılları arasında yaşamış, 1649-1650 ve 1655 yıllarında sadrazamlık yapmış Arnavut Osmanlı devlet adamı

Kişi

III. Selim

1761 ile 1808 arasında yaşamış, 1789-1807 arasındaki Osmanlı sultanı. Yenileşme çalışmaları yapmış ve yeniçeri ocağı yerine batı ülkeleri tarzında geçecek Nizam-ı Cedid ordusunu kurmuştur. Nizam-ı Cedid ordusuna tepki gösteren yeniçerilerin ayaklanması sonucu (Kabakçı Mustafa İsyanı) öldürülmüştür. III. Selim besteci ve şairdir

Kavram

Nizam-ı Cedid

Tanım: III. Selim tarafında kurulan düzenli ordu. Nizam-ı Cedid ifadesini kelime anlamı "yeni düzen"dir. Kabakçı Mustafa isyanı sonucu kaldırılmıştır

Kişi

Kabakçı Mustafa

1807'de çıkan yeniçeri ayaklanmasının (bu ayaklanmaya Kabakçı Mustafa İsyanı adı verilir) lideri. 1808 yılında Alemdar Mustafa Paşa ordusu tarafından öldürülmüştür

Kavram

Kabakçı Mustafa İsyanı

Tanım: Mayıs 1807'de Kabakçı Mustafa liderliğinde yeniçerilerin başlattığı, III. Selim'in tahtan indirilip yerine IV. Mustafa'nın tahta çıkarılması ile sonuçlanan isyan

Kişi

Alemdar Mustafa Paşa

1755 ile 1808 arasında yaşamış Osmanlı devlet adamı. 1808'de yenilik yanlıları desteğiyle ordusuyla İstanbul'a gelmiş ve Kabakçı Mustafa ve onu destekleyen bazı kimseleri öldürmüştür. 1808 yılında sadrazamlık yapmıştır ve bı sırada Yeniçeri isyanında ölmüştür

Kavram

Rusçuk Yâranı

Tanım: Rusçuk'ta kurulan, Kabakçı Mustafa İsyanı ile indirilen III. Selim'i tekrar tahta çıkarmak ve Nizam-ı Cedid'i tekrar kurma amacıyla kurulmuş grup. Rusçuk âyanı Alemdar Mustafa Paşa, Mustafa Refik, Mehmed Tahsin, Mehmed Said Galib, Abdullah Ramiz ve Mehmet Emin Behiç bu grup içindedirler

Kişi

IV. Mustafa

1779 ile 1808 arasında yaşamış , 1807 - 1808 yıllarındaki Osmanlı sultanı. Kabakçı Mustafa isyanı sonucu III. Selim yerine tahta geçirilmiştir. 1809 da ise II. Mahmud tarafından boğdurtulmuştur

Kişi

II. Mahmud

1785 ile 1839 arasında yaşamış, 1808-1839 yıllarındaki Osmanlı sultanı. Yeniçeri ocağının kaldırılması, Kavalalı Mehmet Ali Paşa isyanı, Tepedelenli Ali Paşa isyanı, Yunan İsyanı, Navarin baskını, Hünkar İskelesi Anlaşması , Baltalimanı Ticaret Anlaşması onun döneminde gerçekleşmiştir. Yaptığı yenilikler ve reformlarla (kılık kıyafet, eğitim, idari ve askeri) Tanzimat Fermanın yolunu açmıştır

Kişi

Kavalalı Mehmet Ali Paşa

1769 ile 1849 arasında yaşamış, Mısır valiliği yapmış Osmanlı devlet adamı , Mısır ve Sudan hidivi ve Kavalalılar Hanedanının kurucusu. Mısır valiliği sırasında güçlenen Kavalalı Mehmet Ali Paşa kendi ordusunu kurdu ve Mısır, Sudan, Filistin ve Suriye'de Osmanlı'dan bağımsız bir yönetim kurmuştur. Arnavut olduğu kabul edilmektedir

Kavram

Âyan

Tanım: Bir bölgenin ileri gelenleri
Tanım: Osmanlı devletinde, 18. yy'dan sonra kendi bölgelerini yöneten yerel yöneticiler

Kavram

Çandarlılar

Tanım: Osmanlı kuruluşundan 16. yy'a kadar Osmanlı'da çeşitli görevlerde bulunmuş devlet adamları yetiştiren aile, sülale. Ailenin adı en eski kaynaklarda Cenderî şeklinde de belirtilmiştir. Çandarlı Kara Halil Hayrettin Paşa, Çandarlı Ali Paşa, Çandarlı İbrahim Paşa, Çandarlı Halil Paşa önemli en önemli devlet adamlarıdırlar

Kavram

Köprülüler

Tanım: 17. yy ile 18 yy arasında Osmanlı devletinde vezirlik ve önemli devlet görevleri yapan bir aile veya sülale. Köprülü Mehmed Paşa'nın sadrazam olmasıyla başlayan döneme Köprülüler dönemi adı da verilir. Köprülü Mehmed Paşa, Köprülüzade Fazıl Ahmed Paşa, Köprülüzade Fazıl Mustafa Paşa, Köprülüzade Damad Numan Paşa, Köprülüzade Abdullah Paşa, Köprülüzade Esad Paşa vezirlik yapmıştır. Köprülüler Osmanlı devletinin yeniden düzene girmesine önemli katkıları olduğu kabul edilmektedir

Kişi

Tepedelenli Ali Paşa

1744 ile 1822 arasında yaşamış, Yanya valiliği sırasında Osmanlı devletine isyan etmiş olan Arnavut devlet adamı. 1822 de isyan bastırılmış ve öldürülmüştür

Kavram

Mütesellim

Tanım: Osmanlı Devleti'nde Tanzimat öncesi belirli bir bölgede devlet adına vergi toplamakla görevli memur

Kavram

Mütesellimlik

Tanım: Osmanlı Devleti'nde Tanzimat önces merkezi devletin vergi toplama görevini bölgede çalışan bir kişiye vermesi şeklindeki sistem. Vergiyi toplamakla görevli memura mütesellim adı verilmektedir

Kavram

Meşveret-i Amme - Meşveret Meclisi

Tanım: Osmanlı devletinde tüm toplumun ve bölgelerin önde gelenlerin katıldığı , önemli olayların ve konuların görüşüldüğü bir çeşit danışma meclisi

Kavram

Sekban-ı Cedid - Sekbân-ı Cedîd - Segbân-ı Cedîd

Tanım: II. Mahmut döneminde, 1808 yılında kurulan düzenli ordu. Yeniçeri siyanı sonucu II. Mahmud 1808'de Sekban-ı Cedid'i lağvetmek zorunda kalmıştır

Kavram

Sened-i İttifak

Tanım: Osmanlı'da Sadrazam Alemdar Mustafa Paşa'nın başkanlığında , devlet adamları ve önde gelen âyanların toplantısı sonucu (meşveret-i amme) , Ekim 1808 yılında alınan kararlar. Bu belge ile âyanlar, devlet oteritesini kabul etmiş, devlette âyan'lara bazı haklar (vergi alma, asket toplama) vermiştir.

Kavram

Hatt-ı Hümâyun - Hatt-ı Şerif

Tanım: Osmanlı padişahlarının kendi el yazısıyla yazmış olduğu ferman (yazılı emir)

Kavram

Eşkinci Ocağı

Tanım: II. Mahmud tarafından 1825'de kurulan modern , düzenli askeri yapı. 1826'daki yeniçeri ayaklanması sonucu kaldırılmış ve yeniçeri ve eşkinci ocağı yerine Asakir-i Mansure-i Muhammediye adıyla yeni bir ordu kurulmuştur

Kavram

Sancak-ı Şerif

Tanım: Hz. Muhammed döneminden beri kullanıldığına inanılan siyah renkli sancak (bayrak). Sefere çıkarken veya isyanlara karşı halkın desteğini almak ve toplanmayı sağlamak için Sancak-ı Şerif dışarıyı çıkarılırdı

Kişi

Abdurrahman Şeref

1853 ile 1925 yılları arasında yaşamış, Osmanlı devleti son vak'anüvisi ve devlet adamı. Fezleke-i Târîh-i Düvel-i İslâmiyye, Târîh-i Devlet-i Osmâniyye , Târîh-i Asr-ı Hâzır; Harb-i Hâzırın Menşei, Fezleke-i Târîh-i Devlet-i Osmâniyye önemli eserleridir

Eser

Tarih-i Devlet-i Osmaniyye - Târîh-i Devlet-i Osmâniyye

Sahipleri : Abdurrahman Şeref

Osmanlı devletinin tarihinin anlatıldığı kitap

Eser

Tarih-i Cevdet

Sahipleri : Ahmed Cevdet Paşa

1774-1826 tarihleri arası Osmanlı tarihinin anlatıldığı kitap

Eser

Koca Sekbanbaşı Risalesi - Hulâsatü'l-kelâm fî Reddi'l-avâm

Sahipleri : Yazarı bilinmemektedir. Yeniçeri Ağası Tokatlı Mustafa Ağa olduğu ileri sürülmüştür

III. Selim devrinde (1789-1807) yazılan ve Nizam-ı Cedid ordusunun savunan risale

Kişi

Koca Hüsrev Mehmed Paşa

1769 ile 1855 arasında yaşamış, II. Mahmud ve Abdülaziz dönemlerinde vali , serasker, sadrazamlık görevlerinde bulunan devlet adamı. Orduda yenileşeme çalışmalarında katkıları olmuştur

Kavram

Asakir-i Mansure-i Muhammediyye

Tanım: 1826'da İkinci Mahmud tarafından kaldırılan Yeniçeri ocakları yerine kurulan ordu. Kelime anlamı "Muhammed'in Zafer Kazanmış Askerleri" anlamına gelmektedir

Kavram

Mühendishâne-i Berrî-i Hümâyûn - Mühendishâne-i Fünûn-u Berrî-i Hümâyûn

Tanım: 1795'de III. Selim zamanında kurulan, matematik, coğrafya, kozmografya, fizik, balistik, askeri talim ve tahkimat gibi alanlarda ordunun ihityacına göre adam yetiştirmek için kurulan okul. Kelime anlamı İmparatorloğun (Devletin) Kara Mühendishanesi olarak verilebilir. İTÜ ve Kara Harp Okulu bu okulun devamı olarak kabul edilmektedir

Kavram

Mühendishane-i Bahr-i Hümayun

Tanım: 1773'de III. Mustafa zamanında kurulan ve tersane ve donanma için gerekli olan mühendis yetiştirmek için kurulan okul. İmparatorluk Deniz Mühendishanesi olarak çevrilebilir. Bugün Deniz Harp Okulu ve İTÜ bu kurumun içinden gelmiştir

Kişi

Helmuth Karl Bernhard von Moltke

1800 ile 1891 arasında yaşamış, Prusya genelkurmay başkanlığını yapmış Alman general. II. Mahmud döneminde , 1835-1839 yılları arasında Osmanlı ordusunun modernleştirme çalışmaları yapmıştır

Kavram

Mekteb-i Maarif-i Adliye

Tanım: 1837'de II Mahmud döneminde açılan ve devlete sivil memur yetiştiren okul

Kavram

Mekteb-i Tıbbiye - Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane - Mekteb-i Tıbbiye-i Adliye-i Şahane

Tanım: 1894'da II. Abdülhamid döneminde kurulmuş tıp adama yetiştiren okul. Bu okul II. Mahmud dönemind ekurulan Tıphane ve Cerrahhane-i Amire'nin devamı olarak kabul edilmektedir. İstanbul Tıp Fakültesi'i bu okulun devamıdır

Kavram

Mekteb-i Harbiye

Tanım: 1835'de II Mahmud döneminde kurulan, askeri konularda mühendis ve subay yetiştiren okul. Bu okul daha sonra Kara Harp Okul'u olmuştur

Kavram

Beşiktaş Cemiyet-i İlmiyesi - Beşiktaş ve Ortaköy Cemiyet-i İlmiyesi

Tanım: 1815 yıllarında Beşiktaş-Ortaköy arasında yaşayan ve bilimle ilgilenen aydınlar ve alimler tarafından kurulan cemiyet. Şânizade Mehmet Ataullah Efendi, Melekpaşazade Abdulkadir Bey , Kethudazade Arif, İsmail Ferruh Efendi önemli üyeleridir. 1826'da Yeniçeri ocaklarının kaldırılması sırasında dağıtılmıştır

Kişi

Şânizade Mehmet Ataullah Efendi

1771 ile 1826 arasında yaşamış, tarihçi, yazar , hekim ve bilim adamı. Tıp, tarih, matematik gibi alanlarda yaptığı çevirilerle Türk Bilim tarihine önemli katkıları olmuştur

Kişi

Alexandre Blacque - Blek Bey

1797-1837 yılları arasında yaşamış , İzmir ve İstanbul'da çıkardığı gazetelerle Osmanlı haklarını savunan Fransız gazeteci

Eser

Osmanlı İmpartorluğunun Kuruluşu

Sahipleri : Mehmed Fuad Köprülü

Osmanlının etnik kökenini inceleyen ve Osmanlıların Oğuzların Kayı boyundan geldiğini savunan bir eser

Kişi

Mehmed Fuad Köprülü

1890 ile 1966 yılları arasında yaşamış, Türk siyasetçi ve tarihçi. Özellikle Osmanlı tarihinin önemli uzmanlarındandır. Osmanlılarda çok sayıda devlet adamı yetiştiren Köprülüler soyundan gelmektedir

Kişi

Fausto Zonaro

1854 ile 1929 yılları arasında yaşamış, II. Abdülhamid döneminde saray ressamı olarak çalışmış oryantalist İtalyan ressam.
Zonora, Fatih Sultan Mehmet'in İstanbul'un kapılarından girişi tablosunda, Fatih'in hemen solundaki yeniçeri kıyafetiyle kendini Fatih'in Muhafızı olarak resmetmiştir.