Türkçenin tarihi dönem boyunca bazı sözcüklerde ince ünlülerin (ön damak ünlüsü) kalınlaşmaşı ve kalın ünlüye (art damak ünlüsü) dönüşmesi gibi bir eğilim görülmektedir :
Yabancı dillerden gelen sözcüklerde ünlü uyumuna uydurmak için bir artdamaksıllaşma görülür :
- serhoş > sarhoş
- zaif > zayıf
- canaver > canavar
- di:va:r > duvar (divar>dıvar>duvar)
- heva > hava
Tarihi bir dönemde ben > bana ve sen > sana şeklinde \e\ sesinin \a\ sesine dönüşmüştür. Bunun sebebi de -ke,-ka ekinin yönelme eki olarak eklenmesi ile ilgilidir:
- ben + ke > ben + ge > beñe > baña > bana
- sen + ke > sen + ge > señe > saña > sana