Türkçeni tarihi dönem boyunca bazı sözcüklerde kalın ünlülerin (art damak ünlüsü) incelmesi ve ince ünlüye (ön damak ünlüsü) dönüşmesi gibi bir eğilim görülmektedir. Bu eğilime Öndamaksılaşma veya Ünlü İncelmesi adı verilir. Bunun için sözcüğün eski ve yeni haline bakılması yeterlidir:
- yaşıl > yeşil
- yana > yine
- yun > yün
- bıç- > biç
- şışman > şişman
- alma > elma
- ol bir > öbür (Ol bir > o bir > öbir > öbür)
- o ile > öyle (O ile > oyile > öyile > öyle)
İlginç örneklerden biri bıç- eylemidir. Bu eylem biç- ve biçki gibi şekillere dönüşür ancak bıç-ak, bıç-kı gibi türetilen sözcüklerde ilk halini korur. Benzer şekilde yaş- kökünden gelen yaşarmak ve yeşermek şeklinde iki şekli de Türkçede yaşamaktadır. İncelmeye genellikle \y\, \ç\ ve \ş\ sesleri neden olur ancak aşağıdakiler gibi istisnalar vardır :
- bın > bin
- tıl > dil
- tınla > dinle
Yabancı dillerden alınan bazı sözcüklerde değişime uğrar :
- habar > haber
- maktup > mektup
