Türkiye Türkçesinde her harf bir sese karşılık geldiği kabul edilir ancak harf karşılığı olmayan bazı sesler de vardır. Daha doğrusu bazı harfler iki sesi de verir. Örneğin k, g, ve l için hem kalın hem de ince ses vardır. Farklı bir harf olan ğ'in ses olup olmadığı tartışılır. Çünkü ğ harfi bazı durumlarda y sesini verir, bazı durumlarda sesli harfi uzatır, ancak bazı durumlarda güçlü olmayan bir ğ sesi verir. Görüldüğü gibi ğ harfi farklı durumlarda farklı işlev görmektedir.
Bir de uzun ünlüler vardır. Özellikle yabancı dillerden gelen kelimelerde bulunur. Şapka işareti ile gösterilir. Ancak bu ayrı bir ses olarak değerlendirilmez. Bir sesin uzun söylenişidir. Örnek kelimeler: hâlâ, lâle, bîçare, mahkûm
Türkiye Türkçesinde bugün kullanılan sesler ve hangi harflerle gösterildikleri aşağıdaki gibi listelenebilir:
SES | HARF |
a | a |
ön a | a |
b | b |
c | c |
ç | ç |
d | d |
e | e |
kapalı e | e |
f | f |
g | g |
ince g | g |
ğ | ğ |
h | h |
i | i |
ı | ı |
j | j |
k | k |
ince k | k |
l | l |
ince l | l |
m | m |
n | n |
o | o |
ö | ö |
p | p |
r | r |
s | s |
ş | ş |
t | t |
u | u |
ü | ü |
v | v |
y | y (bazı durumlarda ğ) |
z | z |