Karamanoğlu Mehmet Bey'in (bu fermanı Karamanoğlu Mehmet Bey'in çıkarmadığını savunan Tarihçiler bulunmaktadır) Türkçe kullanılması ile ilgili (13 Mayıs 1277 tarihinde olduğu düşünülmektedir) fermanı aşağıdaki gibi verilmektedir. Değişik kaynaklarda farklı şekilde belirtilmiştir :
- Şimden gerü hiç gimesne divanda, dergahda, bergahda ve dahı her yerde Türk dilinden özge söz söylemeye
- Bundan geru divanda, dergahta, bargahta, mecliste ve meydanda Türkçe'den başka dil kullanılmaya
- Şimden gerü hiç gimesne divanda, dergahda, bergahda, mecliste, meydanda ve dahi her yerde Türk dilinden özge söz söylemeye
- Şimdengerü hiç gimesne kapıda, divanda, mecliste , seyranda Türk dilinden özge söz söylemesinler
- Şimden girü hiç kimesne kapuda ve divânda ve mecâlis ve seyrânda Türkî dilinden gayri dil söylemeyeler" (Yazıcızade Ali tecrümesi)
Bugünün Türkçe'si ile yine farklı şekilde çevrilmektedir :
- Bu günden sonra hiç kimse divanda, dergâhta, barigâhta, mecliste ve meydanda Türkçe’den başka dil konuşmayacak
- Bundan sonra divanda, dergâhta, bargâhta, mecliste ve meydanda Türkçeden başka dil konuşulmaya
- Bugünden sonra hiç kimse divanda, dergahta, bergahta, mecliste ve meydanda Türkçeden başka dilde söz söylemesin (konuşmasın)
- Bugünden sonra divanda, dergâhta ve bargâhta, mecliste ve meydanda Türkçeden başka dil kullanılmayacaktır
- Bugünden sonra hiç kimse sarayda, divanda , meclislerde ve seyranda Türk Dili'inden başka dil kullanmaya
- Bugünden sonra hiç kimse divanda, dergâhta, bargâhta, mecliste ve meydanda Türkçeden başka dil konuşmayacak (Mürsel Öztürk tecrümesi)
Öncelikle Karamanoğlu Mehmet Bey'in Türkçe ile ilgili fermanını neden çıkardığını bilemiyoruz. Ancak bu konuda çeşitli görüşler bulunmaktadır. Bu görüşler aşağıdaki gibi özetlenebilir :
Türkçeyi sevmektedir ve Arapça-Farsça'nın Türkçe yerine kullanılmasından rahatsız olmuştur
Farsçayı ve Arapça'yı bilmemesinden dolayı devletin dilinin Farsça olmasından rahatsız olmuştur. Çünkü devletin farsça kayıtlarını yeterince denetleyememektedir
Devlet içindeki Fars'lara karşı Türkmenlerin desteğini almak için Türkçe'ye önem vermiştir
