Tanım:
Sultan Abdülmecid döneminde, Hariciye Nazırı Koca Mustafa Reşit Paşa tarafından Gülhâne Parkı'ında okunan ferman. Ferman, Osmanlı devletinin daha çağdaş bir devlet olması (müslüman veya gayrimüslimlerin can, mal güvenliği; vergilerde adil düzenleme; adil yargılama düzenlemeleri ve kanun üzerinde herkesin eşit olması; özel mülkiyete güvence) için yapılacakları belirten , Türk modernleşme tarihi için önemli bir aşama olarak kabul edilen bir fermandır