İçindekilerGirişİndex
YukarıİlkÖncekiSonrakiSon
Geriİleri
Yazdır

FORTRANA GİRİŞ

GİRİŞ

Program bir komutlar ( deyimler ) dizisidir ve erhangi bir problemin çözümü için kullanılan hesap düzeninitanımıdır . Çözümde bir bilgisayardan yararlanılacaksa , programın bilgisayar özellikerine uygun ibr programlama dili ile yazılması gerekir . Bilgisayar , programdaki komutları aksi belirtilmedikçe , yazıldığı sırada yerine getirir . Gereğinde program bir komutlar kümesinin belli düzende tekrarlanmasını yada duruma göre belirlidallanmaları sağlayacak özel komutlarda içerebilir ; böylece programı kısaltmak mümkün olur . FORTRAN programlama dili oldukça basittir ve normal matematik diline çok yakındır. FPRTRAN sistemi , FORTRAN dili ve FORTRAN derleyicisinden oluşur .

Sayılar

Bİlimsel , mühendislik araştırmaları ve uygulamada yapılan hesapların çoğunda değişik büyüklükte sayılarla çalışılır . Güvenilir sonuçlar elde edilmesi için bu hesaplarda mümkün olduğu kadar çok anlamlı rakamı olan sayılarla çalışılması gerekir.

Sabit kelime uzunluklu ve değişken kelime uzunluklu bilgisayarda bir sayının gösterilmesi için bellekte sabit sayıda pozisyon ayrılır . Bu sabit pozisyon sayısına incelik ( prezisyon ) denir.

Sayılar ikiye ayrılır : tam sayılar , gerçel sayılar .

Tam sayılar desimal noktası olmayan sayılardır . Bunlarn büyüklük sınırlarıbilgisayar özelliklerine bağlıdır.

Gerçel sayılar desimal noktalı ondalık sayılardır . Gerçel sayıların bilgisayar belleğinde saklanmasından önce bilgisayarca sayı düzenlenir . Diğer bir deyişle desimal nokta sayının sıfırdan farklı en önemli rakamın soluna kaydırılır ve gerekli düzeltme 10 un üsleri şeklinde sayının yanına yazılır . Düzenlenmiş sayının kesirli kısmımantis , desimal noktanın kaydırıldığı hane sayısına üs denir . Gerçel sayıların büyüklük sınırları da bilgisayar özelliklerine bağlıdır.

Fortran Aritmetiği

Bilgisayarla yapılan hesaplarda işleme giren büyüklüklerin tamsayı yada gerçel sayı olması , işlemlerin yapılışı ve sonuçlar yönünden büyük farklılıklar gösterir .

Tamsayı aritmetiği , tamsayılarla yapılan işlemler anlamındadır ; her işlemin sonucu da tamsayı olacak biçimde kesilir , yuvarlatma yapılmaz . Kesme işlemi öncelik sırasına göre yapılan bütün işlemler için söz konusudur . Bu nedenle bu tür aritmetik işlemlerin yapılış sırası ve parantezler çok önemlidir . Tamsayılar programlarda eleman numarası , indis, vb. amaçlar için kullanılır . Aritmetik işlemler çoğunlukla gerçel sayılarla yapıldığından tamsayı artimetiğinin bu özelliği bir sakınca değildir.

Gerçel sayı aritmetiği , gerçel sayılarla yapılan işlemler anlamındadır . Burada kesirler prezisyon hanesi kadar rakamla gösterilir ; diğer hanerler bilgisayar özellikerline göre ya kesilir , ya da yuvarlatılır . Kesme hataları ve diğer sayısal hesap yöntemleri konusudur.

Fortran Alfabesi

FORTRAN alfabesi 10 nümerik , 26 alfabetik ve 13 özel karakterden oluşur .

KARAKTERLERSİMGE / ANLAM
Nümerik0 1 2 3 4 5 6 7 8 9
AlfabetikA B C D E F G H I J K L M N O P R S T U V W Y Z
Özel
boşlukboşluk bırakma
=yerine koyma
+artı
-eksi
*çarpı
/bölü
(aç parantez
)kapa parantez
.nokta
,virgül
'apatrof
"tırnak
&ve işareti

Fortran deyimleri

Bir FORTRAN temel programı bir takım deyimlerden oluşur . Deyimle programın hesap düzeni ile ilgili olarak , bilgisayara bilgi verilmesini , işlemlerin yapılmasını ve icrasını , gerekli kararların verilmesini , sonuçların dış ortama alınmasını sağlar

Deyimerle bağlantı kurabilmek için , deyimler numaralanabilir . İcra sırası yönünden deyim numaralarının sırasının bir önemi yoktur . Deyi numaraları sadece hesap düzeninin gereği olarak bu deyimlerle dallanabilme olanağı sağlar ; iki deyime aynı numara verilemez .

Fortran İsimleri

Fortran dilinde dilinde indissiz ve indisli değişkenlere , FORTRAN arşiv fonksiyonların , aritmetik deyim fonksiyonlarına , FUNCTİON altprogramlama isimle verilir

FORTRAN isimerl birincisi nümerik olmayan 1 - 6 alfabetik ya da nümerik karakterden oluşur ; özelkarakterler kullanılamaz . Aynı isim birkaç elemana verilemez . Komutlar için ayrılan özel kelimeler FORTRAN özel ismi olarak kullanılamaz

DEYİMLER VE SAYISIGÖREVİADLARI
Aritmetik deyimleryapılacak işlemleri denetlerdeğişken = ifade
Giriş Çıkış deyimleriDış ortamla bilgisayararasında bilgi alışverişi sağlar
READ
WRITE
FIND
FORMAT
REWİND
BACKSPACE
ENDFILE
REDREAD
NAMELIST
Yönetim deyimleriProgramdaki deyimlerin icra sırasını yönetir
Şartsız GO
Hesaplanmış GO TO
Atanmış GO TO
Aritmetik IF
Mantıksal IF
DO
CONTINUE
pause
STOP
END
Bildiri deyimleriDerleyiciye bilgi verir
DIMMENSION
COMMON
EQUIVALANCE
IMPLICIT
Tip deyimi
EXTERNAL
DATA
Altprogram deyimleriAlt programları tanımlamaya ve kullanmaya yarar
FUNCTİON
SUBROUTİNE
CALL
RETURN
ENTRY
EXTERNAL
BLOCK DATA
İçindekilerGirişİndex
YukarıİlkÖncekiSonrakiSon
Geriİleri
Yazdır