Veri

Eklerdeki Ses Değişimleri

Türkçe'de kelimelere eklenen ekler aşağıdaki gibi ses değişimlerine uğrarlar :
  • a ve e değişimi : Örnek olarak -a, -e (topa , denize) , -lar, -ler (toplar, denizler)
  • d ve t değişimi : Örnek olarak -da , -de, -ta , -te (kadında, denizde, kuşta, köşkte) (Burada hem d-t hem de a-e değişimi var)
  • ı , i, u ve ü değişimi : Örnek olarak -(y)ı, -(y)i, -(y)u, -(y)ü (kapıyı, deriyi, konuyu , gömüyü), -mış, -miş, -muş, -müş (kapmış , girmiş, ölmüş , durmuş), -dı, -di , -du, -dü, -tı, -ti , -tu, -tü (kırdı, girdi, vurdu, öldü, yaptı, çekti , uçtu , öttü) (Burada hem ı-i-u-ü hem de d-t değişimi var)
  • c, ç değişimi : Örnek olarak -ce, -çe (çocukca, dürüstçe)
  • g, k değişimi : Örnek olarak -kaç,-keç,-gaç,-geç (kıs-kaç , süz-geç, yüz-geç)
Bir eki belirtirken tüm ihtimalleri yazmak yerine, yukarıdaki değişimler için aşağıdaki büyük harfler kullanılır :
  • A : a ve e değişimi. -lar , -ler yerine -lAr ile tek bir ek ile belirtilir.
  • I : ı , i, u ve ü değişimi. Örneğin -mış, -miş, -muş, -müş yerine -mIş şeklinde tek bir ek ile yazılır.
  • D : d, t değişimi. Örneğin -di,-dı,-dü,-du,-ti,-tı,-tü,-tu yerine -DI şeklinde tek bir ek ile yazılır.
  • C : c, ç değişimi. Örneğin -ça, -çe yerine -CA şeklinde belirtilir
  • G :k , g, ğ değişimi. -gan, -kan, -gen, -ken yerine -GAn (baş-kan, üç-gen, yel-ken). -AGAn (dur-ağan, gez-e-gen)
Bazı kaynaklarda sadece ı ve i için I, ı , i, u ve ü değişimi için de X kullanılmaktadır.
  • X : ı , i, u ve ü değişimi. Örneğin -mış, -miş, -muş, -müş yerine -mXş şeklinde tek bir ek ile yazılır
  • I : ı ve i değişimi. Örneğin -layın, leyin yerine -lAyIn şeklinde tek bir ekle belirtilir.
zafer.teker , 12.07.2020

Bu Sayfayı Paylaş:

Fibiler Üyelerinin Yorumları


Tüm üyeler içeriklere yorum ekleyerek katkıda bulunabilir : Yorum Gir

Misafir Yorumları




Bu Sayfayı Paylaş:

İletişim Bilgileri

Takip Et

Her Hakkı Saklıdır. Bu sitede yayınlanan tüm bilgi ve fikirlerin kullanımından fibiler.com sorumlu değildir. Bu sitede üretilmiş , derlenmiş içerikleri, fibiler.com'u kaynak göstermek koşuluyla kendi sitenizde kullanılabilirsiniz. Ancak telif hakkı olan içeriklerin hakları sahiplerine aittir