İçerikler :

Açık Hece Ağız Alfabe - Abece Comparative Method - Kıyaslamalı Yöntem Dil Dil Ailesi Dil Bilim (Linguistic) Dillerin Sınıflandırılması ve Dil Aileleri Edgar H. Sturtevant Ek Eti Dil Sözlüğü Etimoloji (Dil Kökenbilimi) Filoloji Fonetik Gövde Gövde Gyula Décsy Harf Hece Herbert H. Paper Hermann Feodor Kvergić İzole Diller John Dyneley Prince Kapalı Hece Kök Lehçe Lexicon Lingua Franca Nahiv Regular Sound Correspondence - Düzenli Ses De.. Şive Transkripsiyon ile Transliterasyon Farkı Transkripsiyon - Yazıya Geçirme - Aktarma - Ç.. Transliterasyon Tüm Diller Aynı Dilden Türemiştir

Bu Sayfayı Paylaş:

Kavram

Dil

Tanım: İnsanların ağız,dil ve hareketler ile anlaşmasını sağlayan yöntemler . Örnek olarak Türk dili , İngiliz dili verilebilir.

Kavram

Dil Bilim (Linguistic)

Tanım: İnsanların konuştuğu dilleri ve insanların konuşma süreçlerini inceleyen bilim dalı

Kavram

Filoloji

Tanım: Dillerin tarihini (gelişme ve değişmesini) ve diller ile ilgili eski metinleri inceleyen bilim dalı. Daha çok edebiyat ve kültür ile ilişkili bir bilim dalıdır. Bazı kaynaklar, dil bilim (Linguistic) ile aynı anlamda kullanılmaktadır

Kavram

Fonetik

Tanım: İnsanların iletişiminde kullandığı sesleri, nasıl çıkarıldığını, nasıl yazıldığını inceleyen bilim dalı. Ses bilimi veya Ses Bilgisi.

Kavram

Lehçe

Tanım: Bir dilin ses , yapı ve kelime dağarcığı vs.. ile ilgili önemli farklılıklar gösteren kollarından her biri.

Kavram

Şive

Tanım: Bir dilin içinde anlaşmaya engel olacak kadar farklılaşmamış kollarından her biri.

Kavram

Ağız

Tanım: Bir dilde sadece söyleyişte küçük farklılıkların olduğu konuşma tarzlarından her biri. Örneğin Türkiye Türkçe'sindeki Karadeniz ağzı, Ege ağzı örnek verilebilir.

Kavram

Dil Ailesi

Tanım: Birbirine benzer özellikleri olan ve ortak bir kök dilden geldiği düşünülen dilleri içine alan grup. Örneğin Ural-Altay dil ailesi , Hint-Avrupa dil ailesi verilebilir.

Kavram

İzole Diller

Tanım: Herhangi bir dil ailesi içine alınamayan kendi başına bir grup oluşturan diller. Örneğin Baskça bu şekilde tanımlanan bir dildir.

Veri

Dillerin Sınıflandırılması ve Dil Aileleri

Diller yapıları ve kökenlerine göre iki farklı şekilde sınıflandırılırlar. 

Yapılarına göre diller : 

  • Tek Heceli Diller (Cümleler tek heceli kelimelerden oluşur ve hecenin konumu ve vurgulanması önemlidir)
  • Eklemeli Diller (Değişmeyen köke gelen ekler ile kelimelere anlam verildiği diller)
  • Çekimli (Bükünlü) Diller (Kelimelerin köklerinin değişmesi ile anlam verildiği diller)

 Kökenlerine göre ise 

  • Çin-Tibet Dilleri (Çince,Tibet-Burma,Vietnamca,Birmanca,Kimerce)
  • Ural-Altay Dilleri (URAL:Macarca,Fince;ALTAY:Türkçe,Moğalca). Kore ve Japon dili'de Altay dilleri arasında olduğu düşünülmektedir. Sümerce'yi de bu gruba alan araştırmacılar da bulunmaktadır
  • Hami-Sami Dilleri (SAMİ: Arapça, İbranice, Habeş Dilleri ; Berberi Dilleri ; Kıptice)
  • Hint-Avrupa Dilleri (Hint-İran Dilleri (Hint Dilleri : Sansktirtçe, Hintçe , Urduca , Fars Dilleri : Farsça , Tacikçe , Kürtçe) Avrupa Dilleri (Germen Dilleri : Almanca, Almanca,İngilizce,İskendinav Dilleri; Romen Dilleri : İspanyolca, İtalyanca, Portekizce, Rumence ,  Slav Dilleri : (Rusça , Sırpça , Lehçe ,Bulgarca , Çekce , Slovakca , Baltık Dilleri ; Yunanca ; Arnavutça ; Ermenice, Keltçe) 
  • Kafkas Dilleri (Gürcüce , Lazca, Çerkezçe , Abhazca , Ibıhça, Çeçence)
  • Nil-Sahra Dilleri
  • Nijer-Kongo Dilleri (Bantu Dilleri Hariç)
  • Nijer-Kongo (Bantu) Dilleri
  • Koisan
  • Dravid Dilleri
  • Eskimo-Aleut Dilleri
  • Avustronezya Dilleri
  • Tay-Kaday Dilleri
  • Ölü Diller (Sümerce : Bazı araştırmacılar Ural-Altay dil grubuna katmaktadırlar)

Sav

Tüm Diller Aynı Dilden Türemiştir

Tüm diller aynı ortak bir dilden türemiştir.

Kavram

Etimoloji (Dil Kökenbilimi)

Tanım: Bir dildeki kelimelerin tarihi gelişimini ve kökenlerini (hangi dilden geldiği , ne şekilde değişikliğe uğradığı vs..) inceleyen bilim dalı

Kavram

Hece

Tanım: Ağızdan tek bir seferde çıkan ses ve ses birimine verilen isim. Sözcükler hecelerin birleşmesinden oluşmaktadır

Kavram

Açık Hece

Tanım: Tek ünlü harften oluşan veya ünlü ile biten hece. Örneğ a-ra-ma kelimesinde a, ra ve ma heceleri açık hecedir

Kavram

Kapalı Hece

Tanım: Ünsüz ile biten hece. ünlü+ünsüz (ay-,at vb..) , ünlü + ünsüz + ünsüz (aşk, alt vb..) , ünsüz + ünlü + ünsüz (tat, kal vb..) , ünsüz + ünlü + ünsüz + ünsüz (Türk, kırk vb..) şeklinde dört farklı çeşiti bulunmaktadır

Kavram

Kök

Tanım: Bir dilde tek başına bir anlamı olan (herhangi bir ek almamış veya başka bir kelimeden oluşmamış) en küçük kelime

Kavram

Ek

Tanım: Bir dilde bir kelimeye (bir köke veya ek almış başka kelimelere) sonuna veya önüne gelerek kelimeye yeni bir anlam katan ifadeler. Çoğu ekin tek başına kullanıldığında bir anlamı yoktur.

Kişi

Edgar H. Sturtevant

1875–1952 arasında yaşamış ABD'li dil uzmanı. Hititlerin Hint-Avrupa dili olduğu tezini ortaya koymuş ve Hititçe dil sözlüğü hazırlamıştır

Eser

Eti Dil Sözlüğü

Sahipleri : Edgar H. Sturtevant - Çeviren Münire B. Çelebi
Edgar H. Sturtevant tarafından hazırlanmış Hitit (Eti) dili sözlüğü. Münire B. Çelebi tarafından çevrilmiştir. Kitap "Hittite glossary: words of known or conjectured meaning, with Sumerian ideograms and Accadian words common in Hittite texts" ve "Supplement to a Hittite glossary" kitaplarından Türkçe'ye çevrilmiştir

Kavram

Regular Sound Correspondence - Düzenli Ses Denkliği

Tanım: İki dil arasında bulunan ve birden fazla örneğe uygulanabilen ses değişme kuralı

Kavram

Comparative Method - Kıyaslamalı Yöntem

Tanım: İki dili ses, şekil, kelime, yazım kuralları açısından karşılaştırılması sonucu diller arasında ortaklıkların ve farklılıkların belirlenmesi yöntemi. Bu yöntem ile iki dilin ortak ata dilden gelip gelmediği incelenebilmektedir

Kişi

John Dyneley Prince

1868-1945 arasında yaşamış ABD'li dil uzmanı , diplomat ve politikacı. Semitik diller konusunda uzmandır

Kavram

Lexicon

Tanım: Bir dildeki tüm kelime ve eklerin açıklandığı sözlük

Kavram

Lingua Franca

Tanım: Bir bölgede farklı anadilleri olan toplulukların anlaşabildiği ve konuştuğu ortak dil. Örneğin bir zamanlar tüm dünya için , Fransızca ve bugün İngilizce Lingua Franca kabul edilebilir

Kavram

Harf

Tanım: Sesleri ve kelimeleri yazıya geçirmek için kullanılan, ses birimleri ve sembolleri. Dillerin alfabe ve yazılma farklılıklarına göre , bazı harfler tek bir ses bazıları ise birden farklı sesleri ifade edebilir, bazı sesler birden fazla harf ile gösterilebilir

Kavram

Alfabe - Abece

Tanım: Bir veya brden fazla dilin yazısında kullanılan, belirli bir sırası olan harfler. Örneğin Türk alfabesi A, B, C, Ç, D, E, F, G, Ğ, H, I, İ ,J, K, L, M, N, O, Ö, P, R, S, Ş, T, U, Ü, V, Y, Z harflerinden oluşmaktadır

Kavram

Nahiv

Tanım: Sözdizimi, kelimelerin cümledeki birleşme , dizilme şekli

Kavram

Transkripsiyon - Yazıya Geçirme - Aktarma - Çevriyazı - Çeviri Yazı

Tanım: Konuşulan bir dilin yazıya geçirilmesi, yazıya geçirilmiş ifadelerin seslendirilmesi, bir yazının yorumların farklı bir dil ile yazılması

Kavram

Transliterasyon

Tanım: Bir yazının harf harf farklı bir alfebeye çevrilmesi

Veri

Transkripsiyon ile Transliterasyon Farkı

Transkripsiyon ile Transliterasyon arasındaki farklar aşağıdaki gibi özetlenebilir:
  • Transliterasyon harf harf çeviridir, transkripsiyon ise yazının yorumlanması ve sonra diğer alfebeye uygun bir şekilde yazılmasıdır
  • Transliterasyon'da, transkripsiyon ile karıştırlmaması için harfler genellikle büyük harfle yazılır.
  • Transliterasyon'da harf harf çevrildiği ve eğer çevrilen alfabede bir harf yoksa farklı bir işaret kullanıldığı için, çeviri sonucu oluşan metne bakarak orjinal metin elde edilebilir. Transkripsiyon ise yorumlama olduğu ve birden farklı harf tek bir harf olarak çevirebileceği için orjinal metne tam olarak ulaşılamaz


Kişi

Herbert H. Paper

1925 ile 2012 arasında yaşamış, Yahudi asıllı ABD'li dil uzmanı

Kişi

Gyula Décsy

Özellikle proto diller konusunda uzman Macar dil uzmanı. The Uralic Protolanguage: A Comprehensive Reconstruction, The Indo-European Protolanguage: A Computational Reconstruction ve The Turkic Protolanguage: A Computational Reconstruction eserleri en önemli eserleridir.

Kavram

Gövde

Tanım: Bir kökten yapım ekleriyle türeyen sözcükler. Örneğin göz kökünden türeyen göz-lük, göz-lük-çü, göz-et-men sözcükleri gövdedir.

Kavram

Gövde

Tanım: Bir kökten yapım ekleriyle türeyen sözcükler. Örneğin göz kökünden türeyen göz-lük, göz-lük-çü, göz-et-men sözcükleri gövdedir.

Kişi

Hermann Feodor Kvergić

1895 ile 1948 veya 1949 arasında yaşamış doğubilimci ve dilbilimci. Güneş-Dil Teoreminin kurucularındandır.



Bu Sayfayı Paylaş:

İletişim Bilgileri

Takip Et

Her Hakkı Saklıdır. Bu sitede yayınlanan tüm bilgi ve fikirlerin kullanımından fibiler.com sorumlu değildir. Bu sitede üretilmiş , derlenmiş içerikleri, fibiler.com'u kaynak göstermek koşuluyla kendi sitenizde kullanılabilirsiniz. Ancak telif hakkı olan içeriklerin hakları sahiplerine aittir