Tanım: Eylemleri, eylemsileri, sıfatları ve kendisi gibi belirteçleri anlamlarını belirten , sınırlandıran sözcükler. "Orhan şimdi geldi" cümlesindeki şimdi eylemi niteleyen bir belirteç , "Pek sevimli kedi aldım" cümlesindeki pek sözcüğü sevimli sıfatını belirten bir belirteç, "Dün aldığımız sular güzeldi" cümlesindeki dün ise aldığımız eylemsisini niteleyen bir belirteçtir.

Aşağıdaki belirteç içeren cümle örnekleri görülmektedir. Koyu olanlar belirteçtir :

• Orhan şimdi geldi
• Bugün çalış yarın ye
• Akşama kadar bekledik
• Dışarı çık
• Uzak durmayın
• Bir baştan öbür başa dolaştı
• Güzel düşün
• Düşe kalka gitti
• İşte şimdi geldi
• Tüy kadar hafif adam
• Daha gelmedi mi?
• En güzel gün bugündür
• Ne bakıyorsun?
• Niçin gelmedi ?
• Ne kibar konuşuyor
• Çokca üzdüm
• Pek sevimli kedi aldım
• Apaçık anlattım
• Dün aldığımız sular güzeldi
• Sınavda çok kolay sorular vardı
• Belki yarın gelirim

Bazı uzmanlara belirteç olarak sadece eylemleri etkileyen sözcükleri kabul ederler. Sıfatları veya eylemsileri sınırlayan sözcükleri belirteç olarak görmezler. Örneğin “Pek sevimli bir kedi aldım” cümlesinde pek sözcüğü eylemi belirtmez sıfatı belirtir. Bu nedenle pek sözcüğü yine sıfattır ve belirteç değildir.

Zarf (Belirteç) türleri aşağıdaki gibi gösterilebilir :

• Zaman Belirteçleri : Eylemi zaman bakımından sınırlandıran belirteçler
• Yer-Yön Belirteçleri : Bir eylem veya başka bir belirteçi yer ve yön bakımından belirten belirteçler
• Durum Belirteçleri : Eylemin nasıl yapıldığı, ne durumda yapıldığını belirten belirteçler
• Azlık-Çokluk Belirteçleri : Sıfatları, eylemleri ve kendisi gibi belirteçleri nicelik bakımından belirten belirteçler
• Soru Belirteçleri : Eylemleri ve sıfatları soru yoluyla belirten belirteçler
• Koşul Belirteçleri : Eylemleri eğer, şayet gibi sözcüklerle koşul olarak belirten belirteçler

Tanım: Eylemi zaman bakımından sınırlandıran belirteçler (zarflar). "Bugün geldi" cümlesinde bügün, "Birazdan gelecek" cümlesindeki birazdan, "Apansızın düştü" cümlesindeki apansızın belirteçtir

Aşağıdaki cümlelerde zaman belirteçleri (zarfları) kullanılmaktadır. Koyu olarak belirteçler gösterilmiştir :

• Bugün geldi
• Dün geldi
• Yarın gidecek
• Sabah gitti
• Öğle gitti
• Akşam gitti
• Şimdi gelecek
• Birazdan gelecek
• İki yıl sonra gelecek
• Hemen hemen bitirdim
• Demincek söyledim
• Apansızın düştü
• Biraz sonra gelirim
• Akşemleyin ordasın
• Kışın işten döndüm
• Er geç dönecek
• Öteden beri sevmem
• Akşama kadar bekledik

Tanım: Bir eylem veya başka bir belirteçi yer ve yön bakımından belirten belirteçler. "Aşağıya indi" cümlesindeki aşağıya, "Yana doğru kay" cümlesindeki yana doğru belirteçtir.

Aşağıdaki cümlelerde yer-yön belirteçleri (zarfları) kullanılmaktadır. Koyu olarak belirteçler gösterilmiştir :

• Aşağıya indi
• Doğuya gitti
• İleri atıldı
• Yukarı inse düşer
• Yana doğru kay
• Dağa doğru gitti

Tanım: Eylemin nasıl yapıldığı, ne durumda yapıldığını belirten belirteçler. "İyi davran" cümlesindeki iyi, "Asla söylemedi" cümlesindeki asla, "İşte geldim" cümlesindeki belirteçler zaman belirteçleridir (zarflarıdır)

Aşağıdaki cümlelerde durum belirteçleri (zarfları) kullanılmaktadır. Koyu olarak belirteçler gösterilmiştir :

• İyi davran
• Açık yeşil gözlü
• Dosdoğru anlattı
• Açık açık anlattım
• Köpüre köpüre boşa aktı
• Kapı kapı dilendi
• Adam işte orada
• İşte geldim
• İşte laf anlamamanın sonu
• Elbette başarırsın
• Mutlaka söylemelisin
• Asla söylemedi
• Hiç olmazsa iki kere yıkan
• Ne olursa olsun dönmem
• Hiç değilse ben gideyim
• Keşke gelseydin
• Umarım ki başarır
• Belki yanına gelirim
• Adam yine kızdı
• Üçer üçer indiler
• Artık gelmesin o

Mi soru sözcüğü vurgu ile belirteç olarak pekiştirme görevi görür :

• Hiç öyle olur mu ?
• Adam unutur mu hiç ?

Tanım: Sorulara cevap olarak kullanılan belirteçler. Örneğin "Gelir misin ?" sorusuna verilen "Elbette" cevabı (elbette gelirim gibi), "Gidecek misin ?" sorusunda verilen "Hayır" cevabı (hayır gelmem) şeklinde belirteçtir.

Tanım: Sıfatları, eylemleri ve kendisi gibi belirteçleri nicelik bakımından belirten belirteçler. "İki saat kadar çalıştık" cümlesindeki "iki saat kadar", "Pek güzel bir kız" cümlesindeki "pek" azlık-çokluk ve nicelik bildiren belirteçlerdir.

Aşağıdaki cümlelerde azlık-çokluk belirteçleri (zarfları) kullanılmaktadır. Koyu olarak belirteçler gösterilmiştir :

• İki saat kadar çalıştık
• O kadar çalışılmaz
• Daha önce görmedim
• Daha tembelim
• En güzel roman bu
• Pek güzel bir kız
• Yaptıklarından pek usandım
• Fazla aptal bir çocuk

Tanım: Eylemleri ve sıfatları soru yoluyla belirten belirteçler. "Ne gülüyorsun ?" cümlesindeki "Ne", "Ne kadar aradım seni" cümlesindeki "Ne" soru belirtecidir. Soru belirteçleri soru cümleleri dışında da kullanılır.

Aşağıdaki cümlelerde azlık-çokluk belirteçleri (zarfları) kullanılmaktadır. Koyu olarak belirteçler gösterilmiştir :

• Ne gülüyorsun ?
• Nasıl düştün bu duruma ?
• Niçin aradın beni ?
• Ne kadar aradım seni
• Hani bir gün yapmıştık birlikte
• Bunu nasıl yapabildin ?

Tanım: Eylemleri eğer, şayet gibi sözcüklerle koşul olarak belirten belirteçleri. "O yapmazsa eğer ben yaparım" cümlesindeki eğer, Şayet kabul etmezse biz ederiz cümlesindeki şayet sözcükleri belirteçtir.