Bu Kategoriye İçerik Girin veya Soru Sorun

Kategori İçi Sözlük

Bu Sayfayı Paylaş:

Anlam İlişkileri Eş Anlam Örnekleri Eş Sesli Anlam Örnekleri Gerçek Anlam Gerçek Anlamlı Sözcük Örnekleri Karşıt Anlam Örnekleri Mecaz Anlam Mecaz Anlamlı Sözcük Örnekleri Nicel ve Nitel Anlam Somut ve Soyut Anlam Sözcükte Anlam Terim Anlam Yakın Anlam Örnekleri Yan Anlam Yan Anlamlı Sözcük Örnekleri Yansıma Anlam

Gerçek Anlam

Tanım: Bir sözcüğün ilk çıktığı ve sözcük kullanıldığında akıllara ilk gelen anlam. Diğer anlamlar gerçek anlamdan türerler

Yan Anlam

Tanım: Bir sözcüğün gerçek anlamına yakın, onunla ilgili olan ancak farklı olan anlamı. Çoğunlukla ana anlama benzetilerek veya çağrışıp yaparak yan anlamlar türetilir.

Mecaz Anlam

Tanım: Bir sözcük gerçek anlamında tamamen farklı bir anlam verecek şekilde kullanılması. Çoğunluk somut olan gerçek bir sözcük soyut bir anlam kazanmıştır.

Sözcükte Anlam

Genel olarak sözcükler dört farklı anlam verirler :
  • Gerçek anlam : Bir sözcüğün ilk çıktığı andaki anlamı olarak düşünülebilir. Sözcüğün ilk akla gelen anlamıdır. Diğer anlamlar gerçek anlamdan türerler
  • Yan anlam : Bir sözcüğün gerçek anlamına yakın, onunla ilgili olan ancak farklı bir anlam vermesi durumudur. Çoğunlukla ana anlama benzetilerek veya çağrışıp yaparak yan anlamlar türetilir.
  • Mecaz anlam : Bir sözcük gerçek anlamında tamamen farklı bir anlam verecek şekilde kullanılmasıdır. Çoğunluk somut olan gerçek bir sözcük soyut bir anlam kazanmıştır.

Bunun dışında terim , yansıma anlamı vermesi, somut veya somut olması şeklinde farklı anlamlardan sınıflandırılabilir.

Anlam İlişkileri

Sözcükler arasında anlamlarına göre ilişkiler vardır. Örneğin iki sözcük aynı anlama veya zıt anlama gelebilir. Veya sesleri aynı olmasına rağmen farklı anlamlar verebilirler.
  • Eş Anlam : Tamamen aynı anlama gelen iki sözcük
  • Yakın Anlam : Anlamları benzer ve yakın olmakla birlikte tam olarak birbiri yerine kullanılmayan sözcükler
  • Karşıt Anlam : Birbirine tamamen karşı anlamlara gelen sözcükler
  • Eş Sesli : Sadece ses benzerliği olan anlam olarak hiç ilgisi bulunmayan sözcükler

Gerçek Anlamlı Sözcük Örnekleri

Bir sözcüğün ilk çıktığı andaki anlamı olarak düşünülebilir. Sözcüğün ilk akla gelen anlamıdır. Diğer anlamlar gerçek anlamdan türerler.
  • Kolun nerede
  • Pencereden bak
  • Ağaç sallandı

Yan Anlamlı Sözcük Örnekleri

Bir sözcüğün gerçek anlamına yakın, onunla ilgili olan ancak farklı bir anlam vermesi durumudur. Çoğunlukla ana anlama benzetilerek veya çağrışıp yaparak yan anlamlar türetilir.
CümleAçıklama
Kapının koluKol gerçek değil yan anlamdadır
Anahtar çekmecenin ikinci gözünde Göz gerçek değil yan anlamdır
Masanın ayakları kısaAyak gerçek değil yan anlamdır
Villa denize bakıyorBak- eylemi yan anlamdır

Mecaz Anlamlı Sözcük Örnekleri

Bir sözcük gerçek anlamında tamamen farklı bir anlam verecek şekilde kullanılmasıdır. Çoğunluk somut olan gerçek bir sözcük soyut bir anlam kazanmıştır.
CümleAçıklama
Boş sözler bunlarBoş, anlamı olmayan, değersiz anlamında mecaz olarak kullanılmıştır
Suçlu olmayan temiz bir adamdıTemiz, suç işlememiş anlamında mecaz olarak kullanılmıştır
Adama sert davranma bu kadarSert, kırıcı, incitici şekilde davranma anlamında mecaz olarak kullanılmıştır

Terim Anlam

Bir sözcüğün bir meslek, bilim, spor, sanat vb.. dallarında özel anlamlara gelmesi durumudur. Anlam sadece o dal için geçerlidir.
CümleDal
Notaları doğru kullanMüzik
Üçgenin açılarını bulMatematik
Adam müebbet yediHukuk
Hasta ext olduTıp
Terimler, gerçek, yan veya mecaz anlam veriyor olabilir. En önemli özelliği bir dalda özel bir anlam vermesidir.

Yansıma Anlam

azı sözcükler doğadaki veya yaşamdaki seslerin insanlar tarafından taklit edilmesi ile oluşur. Anlamı doğadaki bir sestir.
CümleAçıklama
Arı vızıltıyorVızıltı arının çıkardığı sesten türer
Şalale şırıtlısı ne güzelŞırıltı sus sesinden türemiştir
Bir aslan miyav dedi minik fare kükrediMiyav kedi, kükreme de aslanın çıkardığı sesten türemiştir.

Somut ve Soyut Anlam

Doğada bulunan, kütlesi ve hacmi olan, duyu organlarıyla algılana bilen kavramlar somut anlamlıdır. Eğer duyu organlarıyla algılanmıyorsa, insanların zihninin bir ürünü ise soyut anlamlıdır.
CümleAçıklama
Şimşek sesi ürküttüŞimşek ve ses somut, ürk- eylemi soyuttur (ses doğada olan, duyu ile algılandığı için somuttur, görmeniz, dokunmanız gerekmez)
Adamdan nefret ediyorumAdam somut, nefret et- soyuttur
Sevdim Ali'yiSev- soyuttur. Ali somuttur.
Normal durumlarda somut olan sözcükler mecaz anlamıyla veya yan anlamla soyut özellik kazanabilirler. Buna soyutlama adı verilir.
CümleAçıklama
İçimde boşluk var sıkıldım iştenBoşluk aslında somut anlamda iken burada mecaz yoluyla soyut anlamda kullanılmıştır
Çok taş kalplidirTaş sözcüğü somutken soyut anlam verilmiştir. Benzer şekilde kalp de somut bir organ iken soyut anlamda kullanılmış
Normelde soyut anlama gelen bir sözcük somut anlamda kullanılabilir. Buna da somutlama adı verilir.
CümleAçıklama
Bileğine çok güveniyorBilek somut bir anlamken burada soyut anlamdaki "güç, kuvvetli, dirençli" olma anlamında kullanılmıştır
İyiler hiç ölmezİyi soyut iken iyiler ile somut olarak insanlar anlatılmıştır

Nicel ve Nitel Anlam

Sayılabilen, ölçülebilen, azalıp çoğalabilen özellikleri gösteren sözcüklere nicel anlamlı diğer sözcüklere ise nitel anlamlı sözcükler adı verilir.
CümleAçıklama
Uzun çocukUzun nicel anlamlıdır
Yakın mı burayaYakın nicel
Bazen cümlede kullanımına göre nicel veya nitellik değişebilir.
CümleAçıklama
Yakın arkadaştıkYakın burada nitel

Eş Anlam Örnekleri

Tamamen aynı anlama gelen iki sözcük eş anlamlı sözcüklerdir. Birbirlerin yerine çoğunlukla kullanılabilirler.
CümleAçıklama
Cevap verYanıt ver
Size bir ileti geldiSize bir mesaj geldi
Bir şartı vardıBir koşulu vardı
Ancak "kara gün dostu" ifadesi yerine "siyah gün dostu" denilemez. Kara sözcüğünün soyut anlamı ile siyah eş anlamlı değildir.

Yakın Anlam Örnekleri

Anlamları benzer ve yakın olmakla birlikte tam olarak birbiri yerine kullanılmayan sözcükler yakın anlamlıdır.
Cümle 1Cümle 2
Adamı tuttumAdamı yakaladım
Bana darıldı mı ? Bana küstü mü?
Doğru konuşmadınDürüst konuşmadın
Bazı sözcükler kullanımına göre değişebilir. Örneğin siyah ve kara renk anlamında eş anlamlıdır.

Karşıt Anlam Örnekleri

Birbirine tamamen karşı anlamlara gelen sözcüklerdir. Beyaz-siyah, güzel-çirkin, iyi-kötü gibi.
Cümle 1Cümle 2
Soğuk çay güzeldirSıcak çay güzeldir
Kirli mi ?Temiz mi ?
Karşıtlık gerçek anlamlar veya mecaz anlamlar arasında olur. Gerçek anlam ile soyut anlam karşıtlık oluşturmaz.
Cümle 1Cümle 2
Geçmişi temiz adamKirli oda (burada temiz-kirli karşıt değildir)

Eş Sesli Anlam Örnekleri

Sadece ses benzerliği olan anlam olarak hiç ilgisi bulunmayan sözcükler eş seslidir.
Cümle 1Cümle 2
Gül güzel bir çiçektirNe olur biraz gülsen
Hayat gülmedi banaYüz lira mı ?
Yüz verdik astar isterKaraya doğru yüz

Anlam İlişkileri Eş Anlam Örnekleri Eş Sesli Anlam Örnekleri Gerçek Anlam Gerçek Anlamlı Sözcük Örnekleri Karşıt Anlam Örnekleri Mecaz Anlam Mecaz Anlamlı Sözcük Örnekleri Nicel ve Nitel Anlam Somut ve Soyut Anlam Sözcükte Anlam Terim Anlam Yakın Anlam Örnekleri Yan Anlam Yan Anlamlı Sözcük Örnekleri Yansıma Anlam



Bu Sayfayı Paylaş:

İletişim Bilgileri

Takip Et

Her Hakkı Saklıdır. Bu sitede yayınlanan tüm bilgi ve fikirlerin kullanımından fibiler.com sorumlu değildir. Bu sitede üretilmiş , derlenmiş içerikleri, fibiler.com'u kaynak göstermek koşuluyla kendi sitenizde kullanılabilirsiniz. Ancak telif hakkı olan içeriklerin hakları sahiplerine aittir