Şapka İşareti - Düzeltme İşareti - İnceltme İşareti

Tanım: Bir ünlüyü uzun okunmasını sağlayan veya bir önceki k, l, g gibi ünsüz harflerin daha ince okunmasını sağlayan ve ^ ile gösterilen işaret. Örneğin şâir kelimesinde a harfi uzun okunur. Örneğin kâfi kelimesinde hem k ince okunur hem de a harfi uzun okunmaktadır.

---

Â İşareti

Tanım: Uzun ve ince bir A sesi çıkaran ifade. Kâr, hâlâ, kâğıt kelimeleri örnek verilebilir

---

Û İşareti

Tanım: Uzun ve ince bir U sesi çıkaran ifade. Sûni, mûzip kelimeleri örnek verilebilir

---

Î İşareti

Tanım: Uzun ve ince bir İ sesi çıkaran ifade. Millî , dîdem kelimeleri örnek verilebilir

---

Şapka İşaretinin (Düzeltme İşareti) Kullanıldığı Yerler

Şapka işaretinin (düzeltme işareti) kullanıldığı yerler aşağıdaki gibi özetlenebilir :

• Yazılışları aynı okunuşları ve anlamları farklı kelimeleri ayırt edilmesi için kulanılır. Adet - âdet , hala - hâlâ kelimeleri örnek olarak verilebilir.
• Farsça ön ek bî- ile Arapça ön ek bi- ayrılması için kullanılır. bîçare (çaresiz) , bihakkın (hakkıyla) kelimeleri örnek olarak verilebilir.
• Arapça ve Farsça'dan geçen kelimelerde g, k, l harflerinin ince okunması gerektiğini belirtmek için kullanılır. kâğıt , mahkûm, evlât kelimeleri örnek olarak verilebilir.
• Bazı Batı kökenli kelimelerde l harfinin inceliği belirtmek için kullanılabilir. klâsik , plâk , plân kelimeleri örnek olarak verilebilir. Ancak bu durumda şapka işareti yazımı tercih edilmemektedir
• Ses yansımları kelimeler de l harfinin inceliği belirtmek için kullanılabilir. lâpa lâpa , lâkırdı, lâppadak kelimeleri örnek olarak verilebilir
• Nispet Î'sini belirtmek için kullanılır. Edebî, fikrî , insanî, medenî kelimeleri örnek olarak verilebilir. (Söylenişte kısa okunanlarda işaret kullanılmaz. zenci, çini kelimeleri örnek olarak verilebilir )
• Bazı kelimelerde daha önceki ünlü de uzun okunur. bayatî, gümüşî, kurşunî kelimelerinde dikkat edilirse daha önce a, ü ve u sesleri uzatılarak okunur

---

Türk Dil Kurumu Batı Dillerinden Gelen Kelimeler İçin Şapka İşaretini Kaldırmıştır

Türk Dil Kurumu batı dillerinden gelen kelimeler için şapka işaretini kulanmaya gerek yoktur kararı almıştır. Örneğin plaket, lahana, flama, plaj, klarnet, plastik, klavye ,plan gibi kelimelerde şapka kullanılmasına gerek yoktur

---

Başka Bir Kelime İle Karışıklık Yaratmadığı Sürece Şapka Kullanılmasına Gerek Yoktur

Başka bir kelime ile karışıklık yaratmadığı sürece (örneğin kar - kâr, hala - hâlâ gibi) şapka kullanılmasına gerek yoktur

---

Türk Dil Kurumu Şapka İşaretini Kaldırmamıştır

Türk Dil Kurumu sadece batı dillerinden giren şapka işaretini kaldırmıştır, Arapça ve Farsça'dan geçen ve karışıklık çıkarma ihtimali olan kelimelerden şapka işaretini kaldırmamıştır. Ayrıca Arapça ve Farsça'dan gelen kelimelerde k, g, l gibi ince okunması gereken a,u gibi harflerde de şapka kullanılması gerekmektedir

---

Şapka İşareti Uzatmak İçin Değil İnceltmek İçin Kullanılmalıdır

Şapka işareti uzatmak için değil k, g, l gibi sessiz harfleri inceltmek için kullanılmalıdır

---

İnceltme ve Uzatma Ayrı İşaret Olmalıdır

İnceltme ve uzatma işareti birbirlerine karıştırılmaması için ayrı işaret olmalıdır

---