Java Basittir
Java, kendisine yakın güçteki dillerin en basitidir. Örneğin, Java model olarak aldığı C++'tan çok daha kolaydır. C++'ın çok güçlü bir dil olduğu tartışılmaz. Ama C++ ve C# çoğu bir dilde bulunması çok da şart olmayan karmaşık bir çok özellik içermektedir. Bütün bu özelliklerin öğrenilmesi çok zaman alır. Oysa Java gereksiz çok fazla özellik içermez. Ve Java'da bir özelliğin öğrenilmesi ve kullanılması çok kolaydır. Başka dillerde çok zor yazılan işlemler Java'da çok basit ifadelerle gerçekleştirilebilmektedir.
Java'nin basitliği yanlış anlaşılmamalıdır. VisualBasic/ASP, Delphi/Pascal, Perl, PHP gibi dillerden ve ortamlardan daha basit değildir. Bu sayılan diller çok kolay öğrenilebilen, kısa zamanda yeterli düzeye ulaşılabilen dillerdir. Ancak bu dillerde yapılabileceklerin belli bir sınırı vardır. Bu dillerde büyük çaplı ve karmaşık işler yapamazsınız veya yapmanız durumda çok zorluk çekersiniz. Oysa Java programlamanın her dalında iddia sahibidir. Her geçen gün Java yeni bir alanda söz sahibi olmaktadır. Bu bağlamda 'basit' demek, 'çok gelişmiş işlemlerin basit bir şekilde yapılabilmesini sağlayan' demektir. Yoksa 'programcı bunu anlamaz' diye düşünülmesinden ötürü hiç bir özellik dışarıda bırakılmamıştır.
Java Nesneye Yöneliktir
Java tamamen (bazı kişilere göre %99) nesneye yöneliktir. Diğer bazı diller gibi nesneye yöneliklik sonradan dile eklenmemiştir, başından beri Java'da bulunmaktadır. Bir Java programında olabilecek her şey ya nesnedir ya da bir nesnenin parçasıdır. Java nesneye yönelik programlamayı sadece mümkün değil aynı zamanda kolay kılmıştır. Java'da bir nesnenin yapılması, kullanılması, geliştirilmesi, başka bir yere aktarılması çok kolaydır.
Java Dağıtıktır
Java 'dağıtık' bir dildir. 'Dağıtık' birden fazla bilgisayarda çalışan programların bir biriyle uyumlu çalışabilmesidir. Bir yazılım parçasının bir kısmının bir makinede diğerinin başka makinede aynı anda çalışması mümkündür. Bu yüzden internetin dilinin Java olduğu söylenmektedir. Günümüzde tek bir makine üzerinde çalışan, başka hiç bir yerle bağlantısı olmayan uygulama kalmamış gibidir. Bir çok işletme internet üzerinden iş yapmaktadır. Bir çok işletmede birden fazla makine birbirine bağlı olarak çalışmaktadır. Bu yüzden Java dağıtık programlama için en uygun çözümlerden biridir.
Java Sağlamdır
Java sağlam bir dildir. Programlamadaki hataların çoğu daha yazılma aşamasında anlaşılabilmektedir. Yazılma aşamasında anlaşılmayanlar, programın çalışması esnasında yakalanabilmektedir. Bir '
exception'la, programda hatanın ne olduğu, nerede olduğu ve hangi işlemi yaparken olduğu bile belirtilebilmektedir. Başka dillerin aksine çalışma esnasında bir Java programı "Bir hata oldu!" deyip çökmez. Bir çok durumda hataya rağmen program çökmeden çalışmaya devam eder. Hata olması durumunda da programı çalıştıranlar hatayı ayrıntılarıyla öğrenme olanağına sahip olur.
Java Güvenlidir
Java güvenli bir dildir. Java diliyle virüs yapılamaz. Hiç bir virüs bir Java programına bulaşamaz. Bir Java programının yaptığı her hareket takip edilir. Kötü niyetli bir program, bir işlemi eğer izin verilmediyse yapamaz. Bu özellik, internet gibi herkesin başkasının makinesine erişebildiği bir ortamda çok önemlidir. Java'yı güvenlik gereksinimi yüksek bir çok firma bu yüzden tercih etmektedir.
Mimarilere Yansızdır
Sıradan kullanıcıların bildiğinin aksine dünya üzerinde bir çok işletim sistemi vardır. Hatta kullanıcın çoğunun iyi bildiği Windows işletim sistemi bazı bilgisayar alanlarında hiç kullanılmaz. UNIX/Linux, Apple/Mac, IBM'in çeşitli işletim sitemleri dünya işletim sistemi pazarında büyük yer tutmaktadır. Bir çok masaüstü kullanıcısının tek bildiği işletim sisteminin, bazı sektörlerde adı dahi geçmemektedir. Java'da yazılan bir program hemen hemen bütün işletim sistemlerinde hiç değiştirmeye gerek duymaksızın çalışır. Diğer dillerde bu özellik yoktur. Hatta Windows'un bir versiyonunda çalışan program diğer bir versiyonda çalışmayabilmekte, bazen makinenin çökmesi gibi büyük sonuçlar bile doğurabilmektedir. Windows'u üreten Microsoft firmasının yazdığı programlar bile kendilerinin işletim sistemlerinin bazılarında çalışmamaktadır. Kendilerinin yazdığı belgelerde hangi işletim sistemlerinin hangi versiyonlarında hangi programlarının çalışmadığını belirtilmektedir. Bu durum bütün işletim sistemi ve bütün programlar için geçerlidir. Ürettiği yazılımların her platformda çalışmasını isteyen firmalar giderek daha çok Java'ya yönelmektedir.
Java Taşınabilirdir
Java programları her ortamda aynı veya benzer bir şekilde çalışır. Her ortam/makine için ayrı bir program yazmaya gerek kalmaz. Programcı programın çalışacağı makinenin durumunu göz önüne almak zorunda kalmaz. Bir programın görüntüsü çalıştığı hey yerde hemen hemen aynıdır. C programları da hemen hemen her işletim sisteminde yeniden derlenmek suretiyle çalışabilir. Ama programcı bunun için hazırlık yapmalıdır. Bir işletim siteminde tam sayı -2^15 ile 2^15 arasında değer alırken diğerinde -2^31 ile +2^31 arasında alabilir. Ama Java bu farkları programcıya şeffaf kılar. Programcı her işletim sistemi ve her sürüm için ayrı bir program yazmak zorunda kalmaz.
Java Yorumlanır
Java 'yorumlamalı' bir dildir. Yani bir Java programının komutları, çalışırken makinenin anlayacağı formata çevrilir. Java'da bu
Java Virtual Machine (JVM) tarafından yapılır. Bunun avantajı bir programın kullanıldığı standart kütüphanelerin programla birlikte taşınması zorunluluğunu ortadan kaldırmasıdır. Bir yorumlayıcı herhangi bir ortamda varsa, bir dildeki standart her özellik o ortamda var demektir. Programla birlikte bu kütüphanelerin de taşınması gerekmez. Bu da bir Java programının bir makineden başka makineye indirilmesini çok hızlandırır. Çünkü sadece programcının yazdığı nesneler yolculuk yapar. Applet'lerin çalışma prensibi budur. Ana makinede bulunan Applet, tarayıcı tarafından kullanıcının makinesine alınır ve çalıştırılır. Java ortamı, yani JVM tarayıcının içinde mevcuttur.
Java Yüksek Başarımlıdır
Diğer dillerde olmayan bir çok özelliğe sahip olmasına rağmen, Java'da bunun için fazla bir performans kaybı yoktur. Java'nın ilk versiyonlarında çalışan programlar diğer dillerde yazılan eşdeğerlerine göre elbette yavaştır. Ancak Java'nın gelişmesiyle birlikte Java bu farkı, üstün özelliklerinde vazgeçmek zorunda kalmaksızın kapatmaktadır. En son Java sürümüyle birlikte
JIT(Just-In Time - Tam Zamanında Derleme) teknolojisi devreye girmiş bulunmaktadır. Bununla birlikte Java programları, diğer dillerde en iyi yazılmış programların hızını hemen hemen yakalayabilmektedir. Java yapılması 'imkansız' gibi görüneni çok da fazla performans kaybına yol açmadan yapar.
Java'nın yavaşlığı en fazla eleştiri alan özelliklerden biridir. Bir programın hızlı çalışması, makinelerin hafıza veya işlemcisini terfi ettirerek çözülebilir. İşlemcinin ve hafızanın çok ucuzladığı günlerde, bu, bir işletme için pek fazla maddi bir yük değildir. Bir programcının sağlam, güvenli ve Java'nın sahip olduğu üstün özelliklere sahip program üretmesi daha fazla masraflıdır. Bir işletmenin, durup dururken bir programın makineyi çökertmesinden dolayı katlanacağı külfet az değildir. Programı yapanların bile hatayı anlamak için saatlerce bazen günlerce uğraşması işletmeye yine maliyet olarak yansıyacaktır. Bu kadar eleştiri almasına rağmen Java'nın giderek daha fazla yaygınlaşmasının elbette nedenleri vardır. Java'nın yavaşlığından sadece Java'yı bilmeyenler ve kullanmayanlar şikayet etmektedir. Ancak Java 'hızla' yayılmaktadır.
Java Çok Kanallıdır
Java dili başından 'çok kanallıdır' (multi-threaded'dir). Çok kanallılık, bir programın aynı anda birden fazla işlemi yürütebilmesi demektir. Bir program herhangi bir şeyi beklerken arada başka bir işlemi gerçekleştirebilir. Beklenen olay gerçekleşince ilk işlem kaldığı yerden aynen devam ettirilir. Üstelik bunun için programcının fazla bir şey yapması da gerekmemektedir. Çok kanallılık bir çok dilde hiç yoktur. C++ gibi dillerde de dilin özelliği değil, ona sonradan eklenmiş kütüphanelerle kullanılabilmektedir. Ama Java'nın kendisi doğuştan çok kanallıdır. Bu yüzden çok kanallı program yapmak için en kolay dil Java'dır.
Java Dinamiktir
Java'da bir programla kullandığı birimlerin (kütüphaneler, modüller veya sınıfların) birbirine bağlanması çalıştırma anında yapılır. Buna
'sonradan bağlama' (late binding) denir. Kullanılan birimlerin iç yapısı değiştirildiğinde, bu birimleri kullanan programın değişmesi gerekmez. Yeter ki birimlerin dışarıdan çağırma şekilleri değişmesin. Oysa C++ gibi dillerde herhangi bir değişiklikte (bu bir modülün iç yapısında çağıranları ilgilendirmeyen çok ufak bir değişiklik bile olsa) her şeyin yeniden işleme tabi tutulması gerekir. Buna da
'erken bağlama' (early binding) denir. Java'da late-binding bu özellik olmasaydı, Java kütüphanelerindeki her hata düzeltme ve değişiklikte dünyadaki bütün programları yeniden işleme tabi tutmamız gerekirdi ki bu mümkün değildir.
Sonuç
Java iyi bir programlama dilidir. Giderek yaygınlaşması, diğer dillerin giderek Java'ya benzemeye başlaması ve taklitlerinin çıkması da bunu göstermektedir. Java'yı tercih etmeyenler elbette olmuştur ve olacaktır. Ama buzdolabının bile Java bildiği bu dönemde bu dili hiç bilmemek, tümüyle yok saymak bilgisayar alanında var olmak isteyen insanlar için büyük bir eksiklik olacaktır.