İlk iş olarak cümle birbirine bağlı olan kalıpların ayrılması ile başlanabilir. Sonra da önce yüklem ve sonra özne bulunmalıdır. Sonra diğer öğeler bulunmalıdır.
"Adam dün akşam eve geldi" cümlesi örnek olsun. Öncelikle Adam, dün akşam, eve, geldi şeklinde parçalıdır cümle. Görüldüğü gibi dün akşam bir tamlamadır ve bütün olarak düşünülmelidir. Cümlede anlatılan ana eylem gel- eylemidir ve geldi şeklinde verilmiştir. Bu nedenle geldi yüklemdir. Yükleme kim geldi ? diye sorarsak cevap olarak Adam cevabını alırız ve bu da özne olur. Diğer öğeler dün akşam ve eve sözcüğüdür. Dün akşam zaman bildirdiği için ne zaman geldi sorusuna cevap olacaktır. Bu nedenle dün akşam zarf tümlecidir. Eve sözcüğü ise nereye geldi sorusuna bir cevaptır ve yer belirtir. Bu nedenle dolaylı tümleçtir.
| Sözcük | Tür | Soru |
| Adam | Özne | Kim geldi ? |
| dün akşam | Zarf tümleci | Ne zaman geldi ? |
| eve | Dolaylı tümleç | Nereye geldi ? |
| geldi | Yüklem | Ana eylem |
Biraz daha uzun "Çalışmamın tam ortasında bir grup serseri ellerinde sopalarla iş yerime daldı" cümlesini ele alalım. Çalışmamın tam ortasında, bir grup serseri, ellerinde sopalarla, iş yerime, daldı şeklinde parçalara ayrılabilir. Dalmak ana eylem olmasından dolayı yüklemdir. Dalan kim ? diye sorduğumuzda "bir grup serseri" cevabını alırız. Bu nedenle "bir grup serseri" öznedir. Ne zaman diye sorarsak "çalışmamın tam ortasında" cevabını alırız ve bu zarf tümlecidir. Nelerle daldılar ? diye sorarsak ellerinde sopalarla cevabını alırız ki bu da zarf tümlecidir.
| Sözcük | Tür | Soru |
| Çalışmamın tam ortasında | Zarf Tümleci | Ne zaman daldılar ? |
| bir grup serseri | Özne | Kimler daldı ? |
| ellerinde sopalarla | Zarf Tümleci (edat tümleci) | Nasıl daldılar ? |
| iş yerime | Dolaylı Tümleç | Nerede daldılar ? |
| daldı | Yüklem | Ana eylem |
Devrik ve soru cümlelerini öğeleri daha rahat bulmak için düz cümleye çevirmek de öğelerini bulma işlemini kolaylaştırabilir.
Örneğin seviyorum seni çok cümlesini seni çok seviyorum şeklinde çevirip öğeleri bulabilirsiniz. Seviyorum yüklem, ben gizli özne, seni nesne, çok ise zarf tümlecidir.
