C Sharp ile Nesneler Üzerinde JSON Dönüşümleri

Bu yazımda C# ile nesneleri JSON formatına dönüştürme ve JSON formatından tekrar nesne haline çevirme işlemini nasıl yapabileceğimizi ve bu çevirme işlemlerini nerelerde kullanabileceğimizi göstermeye çalışacağım. JSON formatı tıpkı XML formatı gibi verileri düzenli şekilde ifade etmeyi sağlayan bir format. Script ve Ajax işlemlerinde oldukça fazla kullanılan bir veri formatı. XML formatına göre daha performanslı olan bir yapı. Bu yapıyı C# ile de kullanabiliyoruz. Elimizde olan tüm nesneleri JSON formatına dönüştürebiliyor veya JSON formatında olan bir veriyi nesne haline çevirip kullanabiliyoruz. Şimdi bu dönüşümleri nasıl yapacağımıza bakalım.
Öncelikle dönüştürme işlemini yapacağımız nesneden söz edeyim. Bu nesne JavaScriptSerializer nesnesi. C# içinde bu nesneyi kullanabilmek için System.Web.Script.Serialization kütüphanesini eklememiz gerekiyor. Bu kütüphaneyi ekledikten sonra dönüşüm işlemlerini yapmaya başlayabiliriz. İlk olarak basit bir C# nesnesini JSON formatına dönüştüren kodları paylaşacağım.

    Insan i = new Insan()
    {
      Adi = "Mehmet",
      SoyAdi = "Duran",
      Yasi = 22
    };
    JavaScriptSerializer js = new JavaScriptSerializer();
    string json = js.Serialize(i);
 
    //{
    //  "Adi" : "Mehmet",
    //  "Soyadi" : "Duran",
    //  "Yasi" = 22
    //}
 

Burada oluşturduğumuz nesne altında tanımlı olan Serialize metodu ile nesneyi dönüştürüyoruz. Elde edilen string nesnenin JSON formatına dönüştürülmüş halidir. Bu hali çeşitli durumlarda kullanmak zorunda olabiliriz. Uygulama geliştirirken bir yerden bir yere parametre ile veri aktarıyoruz. Bazı durumlarda veriler string türünden ifade edilmek durumundadır. İşte bu durumlarda string dışında bir veri aktarmamız gerekiyor ise buradaki yöntemi kullanıp nesneyi önce JSON formatına dönüştürüp bir string olarak elde edebilir ve parametre olarak taşıyabiliriz.
Yukarıda bir nesneyi JSON formatına dönüştürme kodları yer almakta. JSON formatına dönüştürdükten sonra dönüştürülmüş yapıyı tekrar nesne haline de çevirebiliyoruz. Bunu da aşağıdaki kodlarda görebiliriz.

    List<Insan> insanlar = new List<Insan>()
    {
      new Insan(){ Adi = "Mehmet", SoyAdi = "Duran", Yasi = 22 },
      new Insan(){ Adi = "Sinan", SoyAdi = "Haymana", Yasi = 18 },
      new Insan(){  Adi = "Semih", SoyAdi = "Safranbolu", Yasi = 14 },
      new Insan(){  Adi = "İsmail", SoyAdi = "Bergama", Yasi = 26 },
      new Insan(){  Adi = "Yiğit", SoyAdi = "Yozgat", Yasi = 17 },
    };
 
    // Json'a dönüştürme
    JavaScriptSerializer jss = new JavaScriptSerializer();
    jss.MaxJsonLength = 1000000;
    string sonuc = jss.Serialize(insanlar);
    File.WriteAllText(Server.MapPath("~/log.json"), sonuc);
 
    // Json olarak okunan verileri nesnelere aktarma ve kullanma
    JavaScriptSerializer jsd = new JavaScriptSerializer();
    var loglar = jsd.Deserialize<List<Insan>>(File.ReadAllText(Server.MapPath("~/log.json")));
    foreach (Insan insan in loglar)
    {
      // işlemler...
    }
 

Bu kodlarda dizi yapısında bir nesne önce JSON formatına dönüştürülüyor ve bir dosyaya kayıt ediliyor. Daha sonra da dosyaya kayıt edilen JSON formatındaki string okunarak nesnelere dönüştürülüyor. Burada da oluşturduğumuz nesne altında bulunan Deserialize metodunu kullanıyoruz. Bu metot ile JSON formatında verileri nesne haline dönüştürüyoruz. Metodu kullanırken JSON formatından elde edilecek nesne türünü de yukarıdaki gibi belirtebiliyoruz. Yukarıdaki kod bloğunun çalışması ile elde edilen dosyanın içeriği aşağıdaki gibidir: Görüldüğü gibi nesneler üzerinde JSON dönüşümlerini bu şekilde yapabiliyoruz. Bu dönüşümleri birçok yerde kullanabiliriz. Özellikle bazı durumlarda bu dönüşümlere ihtiyaç duyabiliriz. String olarak nesne taşımak durumunda kalırsak bu dönüşümü kullanabiliriz. Örneğin geliştirdiğim Silverlight uygulamalarından birinde Silverlight tarafına html taraftan verileri bu şekilde dönüştürerek aktardım. Bunun dışında Ajax işlemlerinde hem kullanıcı tarafından alınan parametreler hem de kullanıcı tarafa gönderilen cevaplar JSON formatında olabilmekte.
Son kod bölümündeki gibi bir kullanım ile verileri yedekleme, loglama amaçlı da bu yapıyı kullanabiliriz. Örneğim uzun süredir sitemde hataların loglarını tutuyorum ve veritabanındaki boyutu oldukça arttı. Veritabanında fazla veri tutmak yerine oradaki verilerin bir kısmını json formatında saklayan bir sistem geliştirdim ve kullanmaya başladım. Buradaki gibi verileri logluyorum ve yine buradaki gibi dönüştürme işlemlerini yaparak logların da içeriğini takip edebiliyorum. Böylece veritabanında gereksiz veri tutmamış oluyorum. Bu ve bunun gibi örnekler için bu yapıyı kullanabiliriz.