Suzan Suzi türküsünün sözleri aşağıdaki gibidir :
Kırklardağı'nın düzü / Kırklardağı'nın yüzü
Karanlık bastı bizi / Karanlık sardı düzü
Kör olasın (Zalım) Suzan Suzi / Ben öleydim Suzan Suzi
Ziyaret çarptı bizi
Köprüaltı kapkara
Suzan gel beni ara / Ana gel beni ara
Saçlarıma kumlar doldu / Saçlarıma kumlar dolmuş / Saçlarım kumlara batmış
Tarak getir de tara
Gazi köşkü serindir
Dicle suyu derindir
Ağlama sen garip anam
Kadir mevlam kerimdir
Köprünün orta gözü
Sular apardı düzü
Ben öleydim Suzan Suzi
Dicle ayırdı bizi
Not : Bir satırın faklı söyleniş versiyonları / ile belirtilmiştir
Suzan Suzi hikayeti değişik hikayetler bulunur. Aşağıdaki ilk hikaye daha çok kabul edilen hikayedir :
Müslüman olmayan (Süryani, Yezidi veya Ermeni) Suzan (Suzi) ile müslüman olduğu tahmin edilen (Müslüman olmaya da bilir) Adil, Suzan'ın ailesinin Kırklar Dağı ziyareti sırasında kimseden habersiz sevişirler ve birlikte olurlar. Bu birliktelik belirli bir süre devam eder. Daha sonraki günlerde Suzan dicle nehrinde boğulur. Suzan'ın ölümüne yazılan bu türkü , Kırklar ziyareti sırasındaki sevişme nedeniyle çarpıldıklarından bahsetmektedir. Çok daha eskiden, Suzan'ın annesi de çocuk sahibi olabilmek için Kırklara adaklar adamış ve Suzan bu adaklardan sonra dünyaya gelmiştir. Bu sebeble Kırklar'ın Suzan'ı çarptığına inanılır. Daha sonra Adil'in de aklını kaybettiği ve Dicle'de boğulduğu söylenmektedir.
Diğer hikaye ise şu şekilde özetlenebilir :
Müslüman olmayan (Süryani, Yezidi veya Ermeni) Suzan (Suzi) ile müslüman olduğu tahmin edilen (Müslüman olmaya da bilir) Adil, Suzan'ın ailesinin Kırklar Dağı ziyareti sırasında kimseden habersiz sevişirler ve birlikte olurlar. Bu birliktelik belirli bir süre devam eder. Bir gün Adil uykuya dalar. Dicle taşar ve Adil boğulur. Adil'in annesi de bu türküyü yakar. Adil'in ölümünden (Körolasın zalım Suzan satırındaki gibi) Suzan'ı sorumlu tutar
