Paye - Pâye

Tanım: Rütbe

---

Mülâzım

Tanım: Bir kimseye tutunup kalan ondan ayrılmayan
Tanım: İşe girmek veya meslek öğrenmek için belirli bir süre parasız işe devam eden, stajyer

---

Mülâzım

Tanım: Tanzimat döneminden sonraki Osmanlı ordusunda teğmen rütbesinin karşılığı olan rütbe

---

Mülâzım-ı sânî

Tanım: Tanzimat sonrası Osmanlı ordusunda bugünkü teğmen rütbesinin karşılığı olan rütbe. Mülâzım-ı sânî , ikinci mülâzım ve ikinci teğmen anlamına gelmektedir

---

Mülâzım-ı evvel

Tanım: Tanzimat sonrası Osmanlı ordusunda bugünkü teğmen rütbesinin karşılığı olan rütbe. Mülâzım-ı evvel , birinci mülâzım ve birinci teğmen anlamına gelmektedir

---

Tabur kâtibi

Tanım: Tanzimat sonrası Osmanlı ordusunda, rütbesi Mülâzım ile Yüzbaşı arasında olan, taburun askerî yazışma ve kayıtlarından sorumlu kâtip rütbesi

---

Kolağası

Tanım: Tanzimat sonrası Osmanlı ordusunda bugün yüzbaşı ile binbaşı arası bir rütbeye karşılık gelen rütbe

---

Erkân-ı Harb Kolağası

Tanım: Tanzimat sonrası Osmanlı ordusunda bugün kıdemli kurmay yüzbaşı rütbesinin karşılığı olan rütbe

---

Alay Emîni

Tanım: Tanzimat sonrası Osmanlı ordusunda yüzbaşı (kolağası) ile binbaşı arasında kalan rütbe

---

Kaymakam - Kaim-makam

Tanım: Tanzimat sonrası Osmanlı ordusunda , bugün karşılığı yarbay olan , binbaşı ile miralay arasındaki bir rütbe

---

Miralay - Mir-alay

Tanım: Tanzimat sonrası Osmanlı ordusunda , bugün karşılığı albay olan , kaymakam (yarbay) ile mirlivâ arasındaki bir rütbe

---

Mirliva - Mir-liva

Tanım: Tanzimat sonrası Osmanlı ordusunda , bugün karşılığı tuğgeneral olan , miralay ile ferik arasındaki bir rütbe

---

Mir

Tanım: Baş, amir

---

Liva

Tanım: İki alaydan oluşan askeri birlik, tugay

---

Birinci Ferik

Tanım: Tanzimat sonrası Osmanlı ordusunda bugün karşılığı korgeneral olan , müşir ile ferik arasındaki bir rütbe

---

Ferik

Tanım: Tanzimat sonrası Osmanlı ordusunda , bugün karşılığı tümgeneraldir olan , mirlivâ ile birinci ferik arasındaki bir rütbe

---

Müşir - Mareşal

Tanım: Tanzimat sonrası Osmanlı ordusunda en yüksek askeri rütbe. Ancak çok büyük başarılar kazanmış askerlere verilmektedir

---

Tanzimat Sonrası Ordu Rütbeleri

Tanzimat sonrası Osmanlı ordusunun rütbeleri küçükten büyüğe doğru aşağıdaki gibidir :

• Nefer
  
• Onbaşı
  
• Bölük Emini
  
• Çavuş
  
• Başçavuş
  
• Mülâzım (Teğmen) Rütbeleri
  
• Mülâzım-ı sânî (İkinci Mülâzım)
  
• Mülâzım-ı evvel (Birinci Mülazım)
  
• Tabur kâtibi
  
• Yüzbaşı
  
• Kolağası - Kıdemli Yüzbaşı
  
• Sol kolağası
  
• Sağ kolağası
  
• Erkân-ı Harb Kolağası
  
• Alay Emîni
  
• Binbaşı
  
• Kaymakam
  
• Miralay
  
• Mirliva
  
• Ferik
  
• Birinci Ferik
  
• Müşir - Mareşal
  

---