Tanım: Doğanın tarihinde dünyanın yapısı , iklim , canlılardaki değişiklikler açısından farklı olan zaman dilimlerinden her biri. "Kambrien Öncesi (Proterozoik Devir ve Arkeyan Devir)" ve "Fanerozoik" şeklinde üç ana devir vardır.

Tanım: Fanerozoik devrinde dünya tarihinde dünyanın yapısı , iklim , canlılardaki değişiklikler açısından farklı olan zaman dilimlerinden her biri. Fanerozoik devir Paleozoik, Mezozoik ve Senozoik zaman olarak üçe ayrılır.

Tanım: Jeolojik zamanlar içinde dünyanın yapısı , iklim , canlılardaki değişiklikler açısından farklı olan zaman dilimlerinden her biri. Örneğin Dinazorların zamanı olarak bilinenen Mezozoik zaman Trias ,Jura ,Kretase olarak üç döneme ayrılır. Dönemlerde kendi içinde alt dönemleri (bölümleri) olabilir.

Tanım: Dünyanın oluşmasından Kambriyen dönemine kadar geçen 4 milyar yıllık zaman dilimi

Tanım: Kambriyen öncesi devirde dünyanın ilk oluşumundan Arkeyan denilen döneme kadar olan günümüzden yaklaşık 4.5 - 3.6 milyar öncesi dönem.

Tanım: Kambriyen öncesi devirde günümüzden yaklaşık 3.6 milyar yıl ile 2.5 milyar arasındaki dönem. Okyanuslarda oksijenin ve ilk yaşamın ortaya çıktığı dönemdir. Arkeaların yaygın olmasından dolayı bu devire Arkeyan devri denilmiştir.

Tanım: Kambriyen öncesi devirde günümüzden yaklaşık 2.5 milyar yıl ile 545 milyon yıl öncesi arasındaki dönem. Bu dönemde atmosferde oksijen oluşmuş , arkeaların sayısı azalmış , ökaryotik canıların sayısı artmıştır. İlk çok hücreli canlılar bu dönemin sonlarına doğru oluşmuştur

Tanım: Günümüzden yaklaşık 545 milyon yıl ile 251 milyon yıl öncesi arasındaki dönem. Tek hücrelilerden çok hücreli canlıların ortaya çıktığı ve tüm dünyaya yayıldığı dönemdir. Çok büyük bir gök cisminin çarpması ise bu dönemin sona erdiği düşünülmektedir.

Tanım: Günümüzden yaklaşık 251 milyon yıl ile 65 milyon yıl öncesi arasındaki dönem. Kıtaların yavaş yavaş oluştuğu ve sürüngenlerin ile dinazorların baskın olduğu dönemdir. Bu zamana Dinazor Çağı da denir. Çok büyük bir gök cisminin dünyaya çarpması sonucu dinozorlar ve bir çok canlı türü yok olduğu düşünülmektedir.

Tanım: Dinozorların baskın olmasından dolayı Mezozoik zamana verilen isim.

Tanım: Günümüzden yaklaşık 65 milyon yıl öncesinden bugüne kadar devam eden dönem. Kıtaların bugünkü şeklini aldığı , memelilerin çoğaldığı ve insanın ortaya çıktığı dönemdir.

Tanım: Günümüzden yaklaşık 545 milyon yıl ile 495 milyon yıl öncesi arasındaki dönem. Palezoik zamanın başlangıç dönemidir. Bu dönemde canlı çeşitliği ve sayısı çok fazlaca artmıştır.

Tanım: Kambriyen Dönem'inin başlangıcındaki canlı çeşitliliğindeki aşırı artış için kullanılan ifade.

Tanım: Ordovisyen döneminde çok fazlaca olan "Uyumsal Açılım". Bu dönemde türlerden farklı çevre koşullarına göre farklı alt türler oluşmuş ve canlı çeşitliliği artmıştır.

Tanım: Günümüzden yaklaşık 440 milyon yıl ile 417 milyon yıl öncesi arasındaki dönem. Özellikle çenesiz balıkların yayıldığı ve son dönemlerinde çeneli balıkların ortaya çıktığı , Ökaryot yaşamın (Çekirdeği olan hücreleri bulunan canlılar) karalara kalıcı olarak yerleştiği ve ilk damarlı bitkilerin ortaya çıktığı dönemdir.

Tanım: Çeneli, çenesiz ve kemikli balıkların ortaya çıkması ve çok sayıda çeşitlenmesi nedeniyle Devoniyen döneme verilen isim

Tanım: Günümüzden yaklaşık 417 milyon yıl ile 354 milyon yıl öncesi arasındaki dönem. Balıkların çeşitlendiği , ilk ağaç ve ormanların görüldüğü , eklembacaklıların ve böceklerin yaygınlıklarının artığı, denizlerdeki omurgalıları karaya çıktığı bir dönemdir. Balıkların çok sayıda çeşitlenmesinden dolayı "Balık Çağı" da denir.

Tanım: Günümüzden yaklaşık 354 milyon yıl ile 292 milyon yıl öncesi arasındaki dönem. Bugünkü kömür rezevrlerinin o dönemde oluşmasından dolayı Karbon devri anlamında Karbonifer ismi verilmiştir. Çok yaygın bir bitki örtüsü dünyayı kaplamıştır.

Tanım: Bugünkü dünyadaki kömür rezervlerinin oluşmasından dolayı Karbonifer dönemine verilen isim

Tanım: Günümüzden yaklaşık 292 milyon yıl ile 251 milyon yıl öncesi arasındaki dönem. İklimin kuraklaştığı , Pangea kıtasının oluştuğu, sürüngenlerin yaygınlaştığı dönemdir. Permiyen döneminin sonu ile Palezoik zaman bitmiş Mezozoik zaman başlamıştır.

Tanım: Günümüzden yaklaşık 251 milyon yıl ile 205 milyon yıl öncesi arasındaki dönem. Karasal ve sert iklimin başladığı, ilk dinozorların ve ilk memelilerin görüldüğü ve pek çok sürüngen grubunun görüldüğü bir dönemdir.

Tanım: Günümüzden yaklaşık 205 milyon yıl ile 142 milyon yıl öncesi arasındaki dönem. Ana katı Pangea'nın parçalanmaya başladığı , dinazorların karaya tamamen hakim oldukları , sürüngenlerin denizlerde ve gökyüzünde hakim oldukları ve kuşların ortaya çıktığı dönemdir.

Tanım: Günümüzden yaklaşık 142 milyon yıl ile 65.5 milyon yıl öncesi arasındaki dönem. Planktonik mikroorganizmaların (suda suyun hareketine göre hareket eden canlılar) ortaya çıktığı , dinozorların en fazla yaygınlaştığı ve çeşitlendiği, ilk çiçekli bitkilerin ortaya çıktığı ve hakim olmaya başladığı dönemdir. Bu dönem sonunda Dinazorlarlar ve bir çok sürüngen grupları toplu olarak yok olurlar.

Tanım: Günümüzden yaklaşık 65.5 milyon yıl önce gerçekleşen ve dinozorların tamamen diğer canlı türlerinin çoğunluluğun yok olmasına sebeb olan yok oluş. Dünyaya çarpan bir gök cisminin yok oluşa sebeb olduğu düşünülmektedir. Mezozoik zamanın son dönemi Kretase'i kapatır ve Senozoik 'in ilk zamanı olan Tersiyer'i başlatır ve bu nedenle Kretase/Tersiyer Yok Oluşu (veya K/T yok oluşu) şeklinde adlandırılır

Tanım: Günümüzden yaklaşık 65 milyon yıl ile 1.8 milyon yıl öncesi arasındaki dönem. Tersiyer dönem yerine artık Paleojen ve Neojen olarak iki ayrı dönem kullanılmaktadır.

Tanım: Günümüzden yaklaşık 23.8 milyon yıl ile 1.81 milyon yıl öncesi arasındaki dönem. Otların ortaya çıkıp otlakların yaygınlaştığı , bir çok çiçekli bitkilerin ve memelilerin ortaya çıkytığı bir dönemdir. Dönem sonunda ilk insansılar ortaya çıkmışlardır.

Tanım: Günümüzden yaklaşık 1,81 milyon yıldan günümüzde kadar olan dönemdir. Pleistosen ve Holosen dönem şeklinde iki bölümü bulunmaktadır.

Tanım: Günümüzden yaklaşık 65 milyon yıl ile 23.8 milyon yıl öncesi arasındaki dönem. Pek çok sayıda memeli ve kuş grubu ortaya çıktığı, Kıtaların denizler ile birbirlerinden ayrıldığı her kıta farklı türlerin oluştuğu bir dönemdir.

Tanım: Aynı kökten gelen türlerin çevre koşullarına uyarak farklı alt türlerinin oluşması

Dünyanın oluşumundan günümüze kadar geçen jeolojik devirleri, zamanları gösteren resim. cografyabilim.files.wordpress.com sitesinden gösterilmektedir.

Jeolojik zamanları ve bölümleri gösteren resim. www.deu.edu.tr sitesinden gösterilmektedir.

Jeolojik devirlerler bir resimde tablo şeklinde gösterilir ve her devir,zaman vs.. açıklanır.