|
|
|
|
Tanımlama: Aşağıdaki tanım basit bir örnektir.
format FORMATIM =
===================================
B a s k ı F o r m a t ı d ı r
===================================
syntax:
format FORMAT_ADI =
----
---- çıktı satırları
----
----
.
Bu işlem için iki şeye ihtiyaç vardır. Kullanmak istediğiniz formatı, $~ sistem değişkenine(sistem değişkenlerini göreceğiz), set edin. write fonksiyonunu çağırın. Bununla ilgili bir örnek program görelim.Ör. program:
| Göster Gizle Kopar Satır Gizle Satır Göster |
#! /usr/bin/perl $~="FORMATIM"; write; format FORMATIM = ===================== g ö r mek i s t e d i ğ i n i z t e x t ===================== .
çalıştır ¿
=====================
g ö r mek i s t e d i ğ i n i z t e x t
=====================
İzah: format adı ( FORMATIM ) sistem değişkenine ($~) atandığında perl şunu anlar. write fonksiyonu kullanıldığında atanan format basılacaktır. Son kısımda ise formatın tanımlanması vardır.
eğer $~ sistem değişkenine atanma olmasaydı, yazdırma işlemi standart çıktıya (STDOUT) olacak şeklinde algılanacaktı.
Tabi ki bu işlemin amacı değişken ve dizilerdeki değerlerin uygun biçimde yazdırılmasıdır. Ör. program:(Sesli harfleri bulur sayar ve basar)
| Göster Gizle Kopar Satır Gizle Satır Göster |
1:#!/usr/local/bin/perl 2: 3: while ($kayit = <STDIN>) { 4: $kayit =~ s/[^aeiou]//g; 5: @sesliler = split(//, $kayit); 6: foreach $sesli (@sesliler) { 7: $seslisayisi{$sesli } += 1; 8: } 9: } 10: $~ = "SESLIFORMAT"; 11: write; 12: 13: format SESLIFORMAT = 14: ========================================================== 15: text içindeki sesli adedi: 16: a: @<<<<< e: @<<<<< 17: $seslisayisi {"a"}, $seslisayisi {"e"} 18: i: @<<<<< o: @<<<<< 19: $seslisayisi {"i"}, $seslisayisi {"o"} 20: u: @<<<<< 21: $seslisayisi {"u"} 22: ========================================================== 23: .
çalıştırılır¿
Bu bir sesli harf bulma testidir.
Kartal Cimbomu yendi.
^D
==========================================================
text içindeki sesli adedi:
a: 4 e: 3
i: 6 o: 1
u: 3
==========================================================
çalışması: satır girilir.
4. satırda; a,e,i,o,u dışındakiler elenir
5. satırda; kalanlar(sesli) @sesliler dizisine aktarılır.
6. satırda; sesliler sayılır (@sesliler dizisi test edilerek) ve %seslisayisi bileşik dizisine eklenir.
10. satırda; basım formatı SESLIFORMAT olarak Set edilir.
Değer alanları formatları için tanımlanan değerler hakkında 3 şeyi not etmeliyiz.
Geçerli değer alanı formatları tablosu
| Alan | Değer Alan Formatı |
| @<<< | sola dayalı baskı |
| @>>> | sağa dayalı baskı |
| @||| | merkeze dayalı baskı |
| @##.## | sabit noktalı sayısal baskı |
| @* | çok satırlı text |
@* haricinde tüm tanımlarda alan ölçüsü tanımlı karakter sayısı kadardır. Bu sayıya @ karakteri dahildir.
Örneğin;
Ör prog.
| Göster Gizle Kopar Satır Gizle Satır Göster |
#!/usr/local/bin/perl @kayit = <STDIN>; $karakterler = join("",@kayit); $~ = "SATIRLAR"; write; format SATIRLAR = ****** Girdiğiniz dosyanin icindekiler: ****** @* $karakterler ***************************************** .
çalıştır:
program.pl ¿ ilk satir ikinci satir ucuncu satir ****** Girdiğiniz dosyanin icindekiler: ****** ilk satir ikinci satir ucuncu satir *****************************************
2. satır file'ın tamamını @input dizisine atar. Her bir satır dizinin bir elemanı olarak yerleşir.
3. satır girilen satırları tek karakter stringi olarak $stringe birleştirerek yerleştirir. Bu karakter stringi newline karakterlerini de içermektedir.
6. satır formatı çağırarak bastırır . @*tanımı çok satırlı text olarak formatlar.
Şu ana kadar write fonksiyonu ile standart çıktı dosyasına yazılma örnekleri gördük. Diğer dosyalara da yazdırabiliriz. En kolayı write'a argüman olarak file'ı geçirmektir. Örneğin DOSYAM ile temsil edilen dosyaya yazmak için (DOSYAM print formatı kullanarak) şu ifadeyi kullanırız; write (DOSYAM);
Bu örnekte DOSYAM file adı ve format adı olarak kullanılıyor bu düzenli ve hoştur ama bazı kısıtlamaları vardır. Böyle bir durumda $~ kullanılamaz.(print format seçimi için). $~ sistem değişkeni default file değişkeniyle çalışır. O da write ile çıktıya gönderilir. default file variable'nı değiştirmek böylece $~ da etkin file'ı değiştirmek için hazır select fonksiyonu kullanılır.
select (DOSYAM);
Select kullanım için default file değişkenini set eder. Örneğin; file değişkeni DOSYAM ile temsil edilen, dosyaya yazmak amacıyla FORMATIM print formatını kullanmak için;
select(DOSYAM); $~ = "FORMATIM"; write;
kodlamak gerekir. Bu kodlama ile FORMATIM formatı DOSYAM değişkeni ile birleştirilmiş oldu. Bundan sonra write artık bu dosyaya yazdırmaya başlar. Eğer tekrar standart çıktıya yazdırmak istersek
select(STDOUT);
komutunu kodlarız.
select kullanımı sadece write ' a değil print ' e de etki eder.
Select fonksiyonu çok kullanışlı olup aynı altyordamla aynı anda birden fazla dosyaya yazdırma imkanı sağlar. Örnek programda bunu görebiliriz.
| Göster Gizle Kopar Satır Gizle Satır Göster |
1: #!/usr/local/bin/perl 2: 3: open (DOSYA1, ">dosya1"); 4: $karakterler = "Denemeler"; 5: select (DOSYA1); 6: &kayityaz; 7: select (STDOUT); 8: &kayityaz; 9: close (DOSYA1); 10: 11: sub kayityaz { 12: $~ = "KAYITYAZ"; 13: write; 14: } 15: 16: format KAYITYAZ = 17: CIKTI DOSYALARIMA@<<<<< YAZIYORUM. 18: $karakterler 19: .
çalışması:
program.pl¿ CIKTI DOSYALARIMADeneme YAZIYORUM.
Yukardaki satır hem ekrana hem de dosya1 isimli dosyaya yazar.
select ve $~ rastgele kullanılmaz format takibini kaybedebiliriz. Aşağıdaki örnekteki gibi kullanım uygundur .
select (DOSYAM); $~ = "FORMATIM"; write;
Select son seçilen file değişkeninin içeriğini tutar. Örneğin;
$eskidosya = select(YENIDOSYA); select ($eskidosya);
şeklindeki kullanımla da önceki dosya lazım olduğunda kullanılabilir. Select ile seçim işini bir alt programla yapar ve programın geri kalanını etkilemede kullanabilirsiniz. Aşağıdaki örneği bu amaçla kullanabilirsiniz, inceleyin.
sub standarta_yaz {
local ($dosyasakla, $formatsakla);
$dosyasakla = select(STDOUT);
$formatsakla = $~;
$~ = "FORMATIM";
write;
$~ = $formatsakla;
select($dosyasakla);
}
Bu alt program default olarak STDOUT set etmek için select'i çağırır. select'in dönüş değeri önceki default file' dır ve $dosyasakla içine saklanmıştır. Sonraki adım STDOUT' a yazmak için kullanılan printformatı save etmektir. Altyordam bunu, $~ halihazırdaki değerini $formatsakla değişkenine saklayarak yapar ve sonra altprogram, FORMATIM 'ı printformatı olarak set eder..(o an kullanımda olacak printformat olarak) write çağrıldığında artık standart output dosyasına FORMATIM formatını kullanarak yazar.
Birinci adım; $~' i $formatsakla içindeki değere resetlemek, son adımda $dosyasakla içindeki file' ı default output olarak set etmektir.
dosyaadı_TOP
örnek:
format STDOUT_TOP = Ertanlar Kollektif Şirketi .
yukarıda tanımdaki format her sayfa başına yazacaktır. Bu alanda değişkenlerde kullanılabilir(diğer format tanımlarında olduğu gibi) sayfa başlarına yazılan sayfa numaralarını sistem değişkeni olan $% tutar. örnek:
format STDOUT_TOP = Sayfa @<<. $% .
bu tanımla mesela 1.sayfa basılırken sayfanın üzerindeki baskı şöyle çıkar.
Sayfa 1.
Bu işlem için $^ sistem değişkeni kullanılır. $~ de olduğu gibi default file değeri değişir. Örneğin; başlık formatı olarak BASLIGIM baskı formatını ve başlık file ' ı olarak ta DOSYAM ' ı kullanmak için şu ifadeleri ekleriz.
$eskidosya = select(DOSYAM); $^ = "BASLIGIM"; select($eskidosya); .
Bu iş için $= sistem değişkeni kullanılır. Default değer 60 satırdır. Mesela 66 satıra ayarlamak için şöyle yazarız.
$= = 66;
bu atama ilk write' dan önce yapılmalıdır.sayfa ortasında böyle bir ayar yapılırsa sonraki sayfadan geçerli olur. Baskı ve uzunluk ayarı ve formatı kullanan program örneği aşağıdadır. Ör11.08
| Göster Gizle Kopar Satır Gizle Satır Göster |
1: #!/usr/local/bin/perl 2: 3: open (BASKI, ">dosya.dat"); #çıktı file' ı tanımlandı. 4: select (BASKI); 5: $~ = "SATIRYAZ"; #çıktı formatı(OUTFILE için) bu atama sayfa başlığını #içermez. 6: $^ = "TOP_OF_PAGE"; #OUTFILE için satır başlığı formatı belirlendi. 7: $= = 60; #satır ayarı 60 olarak belirlendi. 8: while ($satir = <STDIN>) { 9: write; 10: } 11: close (BASKI); 12: 13: format TOP_OF_PAGE = 14: - sayfa @< 15: $% 16: . 17: format SATIRYAZ = 18: @>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 19: $satir 20: .
çalışması: program.pl ¿
bu bir satirdir
bu ise ikinci satirdir
son satir da bu olsun bakalim.
^D
$ more dosya.dat (dosya.dat içeriğini görelim)
- sayfa 1
bu bir satirdir
bu ise ikinci satirdir
son satir da bu olsun bakalim.
@* multiline text karakteri ile çok satırı alt alta yazdırmıştık ama bunda formatlama yoktu. Düzgün basım formatı için başlangıçtaki @ yerine ^ karakteri kullanırız.Örnek :program.pl
| Göster Gizle Kopar Satır Gizle Satır Göster |
1: #!/usr/local/bin/perl 2: 3: $string = "Bu\ndengesiz satır\nörneğidir.\n"; 4: $~ = "OUTLINE"; 5: write; 6: 7: format OUTLINE = 8: ^<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<< 9: $string 10: .
çalışması: program.pl ¿ Bu dengesiz satır
8.satırda ^ yerine @^kullanılsaydı çıktı şöyle olurdu.
Bu dengesiz satır örneğidir.
Şimdi çok satırlı, formatlı bir örnek görelim.
| Göster Gizle Kopar Satır Gizle Satır Göster |
1: #!/usr/local/bin/perl 2: 3: @aktarma = <STDIN>; 4: $aktarma = join("",@aktarma); 5: $~ = "ALINTI"; 6: write; 7: 8: format ALINTI = 9: Günün sözü: 10: ----------------------------- 11: ^<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<< 12: $aktarma 13: ^<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<< 14: $aktarma 15: ^<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<< 16: $aktarma 17: ----------------------------- 18: .
çalışması:
program.pl ¿ Etkin bir programlama dili programcinin eli ayagidir sihirli bir asadir. ^D Günün sözü: ----------------------------- Etkin bir programlama dili programcinin eli ayagidir sihirli bir asadir. -----------------------------
Bu işlev için yukardaki örnekteki 11,13,15. satırların en başına ~ karakteri konur.Diğer kısımlar aynıdır.
11: ~ ^<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<< 12: $aktarma 13: ~ ^<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<< 14: $aktarma 15: ~ ^<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<< 16: $aktarma
Bunun içinde ~~ sembolü kullanılır.
| Göster Gizle Kopar Satır Gizle Satır Göster |
1: #!/usr/local/bin/perl 2: 3: @aktarma = <STDIN>; 4: $aktarma = join("", @aktarma); 5: $~ = "ALINTI"; 6: write; 7: 8: format ALINTI = 9: Günün Notu : 10: ----------------------------- 11: ~~ ^<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<< 12: $aktarma 13: ----------------------------- 14: .
çalışması: ¿ bir başarılı proglamlama dili iyi dizayn edilmişse büyüden farksızdır. ^D
Aşağıdaki argümanlar printf ' ye geçirilir.
Alan tanımlayıcıları tablosu aşağıdadır. % işaretiyle kullanılırlar.
| %c | tek karakter |
| %d | 10 tabanlı integer |
| %e | bilimsel floating-point |
| %f | floating-point (sabit noktalı) |
| %g | floating-point (birleşik format) |
| %o | oktal tamsayı (integer) |
| %s | string |
| %u | işaretsiz tamsayı |
| %x | 16 tabanlı integer |
Örn:
printf("Bastırmak istediğim sayı : %d.\n", $toplam);
printf ' ile ilgili bazı özellikler
Şöyleki;
%8.3f
alan genişliği nokta sonrası
eğer rakam fazla girilmişse yuvarlama yapılır. Örneğin;
Tanım değer %5.2f 43.499 girilmişse değer 43.50 olur.
Şu örnekte; %15.10s ise String 15 karakter uzunluğunda bir alana basılacak ama stringin kendisi en fazla 10 karakter uzunluğunda olacak ifadesi vardır. (bu durum basılacak alanda 5 tane boşluk garanti eder).
printf ile diğer dosyalara da write ' da olduğu gibi yazma işlemi yapılır.
printf DOSYAM ("Toplam: %d.\n", $toplam);
|
|