Tanım: 19 yy da müteahhit/mimarlık işleri ile uğraşan, ilk müteahhitlik şirketini kuran Ermeni aile. Kirkor ve Senekreim Balyan kardeşler ile başlar Garabet Balyan ve sonra Nikoğos , Agop , Sarkis, Simon Balyan'larla devam eder. Balyan ailesinin mimarlık değil daha çok müteahitlik yapmışlardır ve bir çok eserin mimarı yanlış olarak Balyan ailesi olarak bilinmektedir.

Yard. Doç. Dr. Selman Can'ın Balyan Ailesi ile ilgili yanlış bilinen konuların anlatıldığı videosu. Balyan ailesin aslında mimar değil müteahhit olduğundan bahsedilmiştir. Balyan'lara ait bir gösterilen çok eserin mimarlarının aslında Balyanlar olmadığından bahsedilmiştir.
Sunum İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Mimarlık ve Sanat Kulübü'nün daveti ile yapılmıştır

Yard. Doç. Dr. Selman Can'ın Balyan Ailesi ile ilgili yanlış bilinen konuların anlatıldığı konferansın videosu. Balyan ailesi hakkında bilenlerin yanlış olduğunu, mimar Seyyid Abdülhadim gibi mimarların da unutulduğundan bahsedilmiştir.

Balyan ailesi mimar değil müteahhittir

19. yy da tüm önemli eserlerin mimarları Balyanlarmış gibi anlatılması tamamen bir kurgudur ve gerçeklikle alakası yoktur. Bir çok önemli eserin mimarı Balyanlar değil Seyyid Abdülhalim, Kırımlı Mahmud Ağa, Fossati, James William Smith, Nikolaki gibi mimarlardır. Balyanlar sadece müteahhitlik yapmışlardır.

Sarkis Balyan'a başmimarlık verilen bir ferman yoktur. Burada makama atamadan çok fahri olarak verilen bir ünvan vardır ve ferman değil bir iradedir. İradede bahsedilen sermimar-ı devlet ünvanı bir kadro unvanı değil, kişisel bir imtiyazdır.

Balyan ailesin Avrupda iyi bir mimarlık aldığı doğru değildir. Mimarlık eğitim almamışlardır.

Balyan ailesi zimmetine para geçirmekten 1882 başlayan bir mahkeme ile yargılanmış ve mallarına el koyulmuştur. Çırağan sarayını yapımında zimmetlerine para geçirdikleri ortaya çıkmış ve daha sonra bir çok müteahhitlik projesinde zimmetlerine para geçirdikleri ortaya çıkmıştır.

Yanlış olarak Balyan'a ait gösterilen ancak başka mimarlara ait olan eserler :

• Ortaköy Camii : Mimarı Nikogos Balyan değil Seyyid Abdülhalim Efendi'dir
• Nusretiye Camii : Mimarı Krikor Balyan değil Mehmed Rasim Efendi ile Seyyid Abdülhalim Efendi'dir
• Yıldız Hamidiye Camii : Mimarı Sarkis Balyan değil Nikolaki'dir
• Hırka-i Şerif Camii : Mimarı Balyan ailesinden biri olduğu tamin edilir ancak mimarı Abdülhalim Efendi'dir
• Baltalimanı Sahilsarayı : Mimarı Sarkis Balyan değil Gaspare Fossati'dir
• Beyazıt Yangın Kulesi : Mimarı Senekerim Balyan değil Seyyid Abdülhalim Efendi'dir
• Taşkışla : Mimarı Balyan'lar değil Williams James Smith'dir
• İkinci Mahmut Türbesi : Mimarı Krikor Balyan değil Seyyid Abdülhalim Efendi'dir
• Harbiye Mektebi : Mimarı Sarkis Balyan değil Williams James Smith'dir
• Rami Kışlası : Mimarı Garabed Balyan değil Abdülhalim Efendi'dir
• Malta Karakolu Koğuşları : Mimarı Sarkis Balyan değil Seyyit Mehmet Tevfik'dir
• Eski Çırağan Sarayı : Mimarı Kirkor Balyan değil Kırımlı Mahmut Ağa'dır
• Heybeliada Bahriye Mektebi : Mimarı Garabet Balyan değil Abdülhalim Efendi'dir
• Dolmabahçe Sarayı Tiyatrosu : Mimarı Nikoğos Balyan Değil Gaspare Fossati'dir
• Dolmabahçe Sarayı : Mimarı Balyan'lar Değil Seyyid Abdülhalim Efendi'dir
• Beylerbeyi Sarayı : Mimarının Balyan'lar olduğu şüphelidir

Eserlerin mimarlarının Balyan ailesi zannedilmesinin en önemli sebebi Balyan'ların müteattih olması nedeniyle bazı yapılarda adları geçmesidir. Ancak bazı yerler içinse bir belge bile olmadan Balyan'ların olduğu söylenmiştir.
Muhtemelen bugün Balyan'lara ait olduğu zannedilen bir çok eserin, arşivlere girerek detaylı incelemeleri yapıldığında gerçek mimarları çıkacaktır.

Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönemi içerisinde devletin idare merkezi olarak çok önemli bir işlev üstlenen Dolmabahçe Sarayı’nın mimarı olarak, çoğu kaynakta Garabet ve Nikoğos Balyan ismi geçmektedir. Yalnızca Dolmabahçe Sarayı değil, Batılılaşma dönemi içerisinde inşa edilen saraylar, kasırlar, köşkler, kışlalar, camiler ve devlet dairelerinin büyük bir kısmının Ermeni asıllı Balyan ailesi tarafından inşa edildiği bilgisi, sanat tarihi literatürü içerisinde yer edinmiş durumdadır. XIX. yüzyılda üç nesil boyunca saraya yakın olarak çok sayıda yapının inşasını üstlenmiş olan Balyan ailesi ile ilgili olarak, bugüne kadar yapılan yayınlar eksik ve yanlış bilgiler içermektedir

Ortaköy Camii mimarı Nikogos Balyan değil Seyyid Abdülhalim Efendi'dir

Nusretiye Camii mimarı Krikor Balyan değil Mehmet Rasim Ağa ile Seyyid Abdülhalim Efendi'dir

Hırka-i Şerif Camii mimarı Balyan Ailesinin bir üyesi değil Abdülhalim Efendi'dir

Beyazıt Yangın Kulesi mimarı Senekerim Balyan değil Seyyid Abdülhalim Efendi'dir

Taşkışla mimarı Balyan Ailesinin bir üyesi değil Williams James Smith'dir

Rami Kışlası mimarı Krikor Balyan değil Seyyid Abdülhalim Efendi'dir

Yıldız Hamidiye Camii mimarı Sarkis Balyan değil Nikolaki'dir

Baltalimanı Sahilsarayı mimarı Sarkis Balyan değil Gaspare Fossati'dir

İkinci Mahmut Türbesi mimarı Garabed Balyan değil Abdülhalim Efendi'dir

Harbiye Mektebi mimarı Serkis Balyan değil William James Smith'dir

Malta Karakolu Koğuşları mimarı Sarkis Balyan değil Seyyit Mehmet Tevfik'tir

Eski Çırağan Sarayı mimarı Garabet Balyan Değil Abdülhalim Efendi'dir

Heybeliada'da inşa edilen ilk Bahriye Mektebi'nin mimarı Kirkor Balyan değil Kırımlı Mahmut Ağa’dır.

Dolmabahçe Sarayı mimarı Nikoğos Balyan'lar değil Seyyid Abdülhalim Efendi'dir

Dolmabahçe Sarayı tiyatrosunun mimarı Nikoğos Balyan değil Gaspare Fossati'dir