Bu Sayfayı Paylaş:

Kavram

Kafiye - Uyak

Tanım: En az iki mısra sonlarında yazılışları veya okunuşları aynı (bazen sadece yazılışı , bazen okunuşu, çoğunlukla da hem yazılışı ve okunuşu aynıdır) ancak anlamları farklı olan ek, kelime veya birden fazla kelimeden oluşan kelime grubu. Eğer yazılışı ve/veya okunuşu aynı olan ifadeler aynı anlama da geliyor ise buna redif denir

Kavram

Redif

Tanım: En az iki mısra sonlarında yazılışları veya okunuşları ve anlamları aynı (bazen sadece yazılışı , bazen okunuşu, çoğunlukla da hem yazılışı ve okunuşu aynıdır) olan ek, kelime veya birden fazla kelimeden oluşan kelime grubu. Eğer yazılışı ve/veya okunuşu aynı ancak anlamları farklı ise buna kafiye denir

Veri

Kafiye Çeşitleri

Kafiyeler aşağıdaki gibi sınıflandırılabilir. 

Kafiyede kullanılan sesler ve kelimelere göre : 

  • Ses Sayısına Göre 
    • Yarım Kafiye : Tek bir sesten oluşur. çe-k-er , dö-k-er kelimelerindeki k harfi kafiyedir
    • Tam Kafiye : İki sesten oluşur. sav- , y- kelimelerinde aş harfleri kafiyedir
    • Zengin Kafiye : İki sesten fazla sesten oluşur. yap-rak , ağlaya-rak kelimelrinde rak ifadesi kafiyedir;
  • Tunç Kafiye : Kafiyeyi oluşturan kelimelerden birinin diğer kelimenin sonu ile aynı olması. aşarım ve taşarım kelimelerinde aşarım ifadesi t-aşarım kelimesinde aynen geçmektedir.
  • Cinaslı Kafiye  : Yazılışları aynı anlamları farklı tümden bir kelime kullanımı ile yapılır. Kapımdaki asmaya , götürseler asmaya cümlelerindeki asmaya yazılışı aynı ancak anlamları farklıdır.
Şiiredeki satırların kafiye düzenine göre : 
  • Düz kafiye  : Kafiyeli satırların peş peşe olduğu şiirlerde görülür. Telli turnam sökün gelir, İnci mercan sökün gelir , Elvan elvan kokun gelir şiirinde kafiye peş peşe devam etmektedir
  • Çapraz Kafiye : Kafiyeli satırların birer aralıklı olduğu şiirlerde görülür. Hayran olarak bakarsınız da , Hülyanızı fetheder bu hali, Beş yüz sene sonra karşınızda , İstanbul fethinin hayali satırlarında şiiride aralıklı kafiye kullanılmıştır.
  • Sarma Kafiye : İlk ve son mısralarda kafiyeler aynı , 2. ve 3. mısradaki kafiyeler aynı olmasıdır. Balkonlara, yalılara dalar düşünürüm , O günler uzaklaşan yelkenlerin peşi sıra , Akan bulutlar gibi geçmiş: ne iz, ne hâtıra! , Sır şimdi bunca güzel hayat, güzel ölüm! şiirinde bu durum görülmektedir.

Kavram

Yarım Kafiye

Tanım: Tek bir sesten oluşan kafiye. çe-k-er , dö-k-er kelimelerindeki k harfi yarım kafiyedir

Kavram

Tam Kafiye

Tanım: İki sesten oluşan kafiye. sav-aş , y-aş kelimelerinde aş harfleri tam kafiyedir

Kavram

Zengin Kafiye

Tanım: İki sesten fazla sesten oluşan kafiyedir. yap-rak , ağlaya-rak kelimelerinde rak ifadesi zengin kafiyedir

Kavram

Tunç Kafiye

Tanım: Kafiyeyi oluşturan kelimelerden birinin diğer kelimenin sonu ile aynı olduğu kafiye şekli. aşarım ve taşarım kelimelerinde aşarım ifadesi taşarım kelimesinde aynen geçmektedir

Kavram

Cinaslı Kafiye

Tanım: Yazılışları aynı anlamları farklı tümden bir kelime kullanımı ile yapılan kafiye şekli. "Kapımdaki asmaya" , "Götürseler asmaya" cümlelerindeki asmaya kelimesinin yazılışı aynı ancak anlamları farklıdır

Kavram

Düz Kafiye

Tanım: Kafiyeli satırların peş peşe olduğu şiirlerde görülen kafiyeye verilen isim. "Telli turnam sökün gelir", "İnci mercan sökün gelir" , "Elvan elvan kokun gelir" şiirinde kafiye peş peşe devam etmesinden dolayı düz kafiyedir

Kavram

Çapraz Kafiye

Tanım: Kafiyeli satırların birer aralıklı olduğu şiirlerde görülen kafiye çeşiti. "Hayran olarak bakarsınız da" , "Hülyanızı fetheder bu hali", "Beş yüz sene sonra karşınızda" , "İstanbul fethinin hayali" satırlarında şiirde çapraz kafiye kullanılmıştır

Kavram

Sarma Kafiye

Tanım: İlk ve son mısralarda kafiyeler aynı , 2. ve 3. mısradaki kafiyelerin farklı olduğu kafiye çeşiti. "Balkonlara, yalılara dalar düşünürüm" , "O günler uzaklaşan yelkenlerin peşi sıra" , "Akan bulutlar gibi geçmiş: ne iz, ne hâtıra!" , "Sır şimdi bunca güzel hayat, güzel ölüm!" şiiri örnek verilebilir



Bu Sayfayı Paylaş:

İletişim Bilgileri

Takip Et

Her Hakkı Saklıdır. Bu sitede yayınlanan tüm bilgi ve fikirlerin kullanımından fibiler.com sorumlu değildir. Bu sitede üretilmiş , derlenmiş içerikleri, fibiler.com'u kaynak göstermek koşuluyla kendi sitenizde kullanılabilirsiniz. Ancak telif hakkı olan içeriklerin hakları sahiplerine aittir