Veri

Farsça'da Emir Durumunda Ses Değişimleri

Farsça'da emir kipi mastar eklerinin (دن : den ve تن : ten) kaldırlması ile oluşur. Ancak aşağıdaki durumlarda kökün son harfine göre değişimler gerçekleşir : 

  • دن (-den) Mastarına Göre
    • Fiilin kökü آ (â) ile bitiyorsa آ (â) harfi düşer. Örnek : فرستادن (firistâ-den:göndermek) emir kipi فرست (firist : gönderdi). Bu kuralın ististanaları vardır : آمادن (âmâden:gelmek) , آماى (amây:gel) şeklinde olmaktadır
    • و (û) ile biten fiil köklerinde و (û) kalkar ve yerine آ/â veya آی (ây) gelir. Örnek : فرموند (fermûden:buyurmak) , فرما (fermâ) veya فرماى (fermay) . Bu kuralın istisnaları vardır : شنودن (şünûden:işitmek) , شنو (şinev) şeklindedir
    • ر (r) ile biten fiillerde r kalır veya r düşer ve yerine آر (âr) gelir. Örnek شمردن (şümürden:saymak) fiili شمار (şümâr) haline gelir. پروردن (perverden:beslemek) fiili ise پرور (perver) haline gelir. İstisnalar vardır : كردن (kerden:yapmak) , كن (kün) şeklinde olur
    • ن (n) ile biten fiillerde ن aynen korunur
    • ی (y) ile biten fiillerde ی (y) düşer. بوسيدن (bûsiden:öpmek) , بوس (bûs) haline gelir. İstisnalar vardır : كزيدن (güzîden) , كزين (güzîn) şeklinde olur
  • تن (-ten) Mastarına Göre
    • خ (hı) ile biten fiil köklerinde خ (hı) kalkar ve yerine ز (ze) gelir. Örnek : انداختن (endâhten:atmak) , انداز (endâz) şeklindedir. İstisnaları vardır : فروختن (fürûhten:satmak) , فروش (fürûş) şeklinde olur
    • س (s) ile biten fiil köklerinde س (s) harfi ه (he), ى (ye), ن (nun), ند (nd) , وی (ûy) şeklinde dönüşebilir. خواستن (hâsten:istemek), خواه (hâh) haline dönüşür
    • ش (ş) ile biten fiil köklerinde ش (ş) harfi ر (r), يس (îs), رد (rd) şeklinde dönüşebilir. Örnek داشتن (dâşten:mâlik olmak)  , دار (dâr) şeklini alır
    • ف (f) ile biten fiil köklerinde ب (be) harfine dönüşür. آشوفتن (âşuften:karıştırmak), آشوب (âşûb) şeklini alır. Bazı fiillerde ف (f) aynen kalır. Bazen de ف (f) و (ve) harfine dönüşür.
zafer.teker , 27.09.2014

Bu Sayfayı Paylaş:

Fibiler Üyelerinin Yorumları


Tüm üyeler içeriklere yorum ekleyerek katkıda bulunabilir : Yorum Gir

Misafir Yorumları




Bu Sayfayı Paylaş:

İletişim Bilgileri

Takip Et

Her Hakkı Saklıdır. Bu sitede yayınlanan tüm bilgi ve fikirlerin kullanımından fibiler.com sorumlu değildir. Bu sitede üretilmiş , derlenmiş içerikleri, fibiler.com'u kaynak göstermek koşuluyla kendi sitenizde kullanılabilirsiniz. Ancak telif hakkı olan içeriklerin hakları sahiplerine aittir