|
|
Listeler:
Listeler parantezlerle sınırlandırılmış skalar değerler dizisidir.
(1, 5.3, "hello", 2)
Bu listenin 4 elemanı vardır. 1 , 5.3 , hello , ve 2. Elemanı olmayan liste boş listedir
Ör : () Ör : (17, 26 << 2) listesi 2 elemanlıdır. 17 ve 104. Ör : (17, $var1 + $var2)
Bu örnekte 2 elemanlıdır. 17 ve $var1 ve $var2 toplamı.Aşağıdaki kullanımlar listeler için geçerli diğer örneklerdir.
("string", 24.3, " string2") ($cevap, "cevap $cevap")
Öncelikle dizilerin tanımını görelim. Dizi değişkeni tanımı için o değişkenin başına @ karakteri konur.
Geçerli Adlandırma Örnekleri:
@my_array @list2 @uzun_isim_de_ kullanılabilir
Geçerli olmayan adlandırma Örnekleri:
@1dizi # rakamla başlayamaz @_dizi # alt-tire ile başlayamaz @a.son.dizi # . kullanılamaz
Aşağıdaki örneği inceleyelim
$deger = 1; @deger = (11, 27.1, "bir string");
Burada var isimli değişkenler tamamen farklı değişkenlerdir. $var skalar değişken olup,@var ise dizi değişkenidir.
Aşağıdaki örnekte, @array bir dizidir ve sırasıyla elemanlarına 1,2,ve 3 atanmıştır.
@array = (1, 2, 3);
Erişim için o elemanın indisi(numarası) verilir.
Ör: $var = @array[0];
burada @array dizisinin 1.elemanının indis'i verilerek(Dizilerde ilk eleman numarası 0 dır) o elemanın değerine ulaşılıyor ve değer $var değişkenine atanıyor.D izilerde
@array[0], 1.elemanı @array[1], 2.elemanı @array[2], 3.elemanı
temsil eder ve sıralama bu şekilde devam eder. Örnek:
@array = (1, 2, 3, 4);
yukarda @array elemanlarına, liste elemanlarının atanmasını görüyoruz. dizi elemanları şu değerleri taşır:
@array[0], değeri 1 @array[1], değeri 2 @array[2], değeri 3 @array[3], değeri 4
Bu aşamada aşağıdaki atamayı yapalım.
$array[3] = 5;
Şimdi dizi elemanları dizilişi şu şekildedir;
@array[0], değeri 1 @array[1], değeri 2 @array[2], değeri 3 @array[3], değeri 5 yani (1, 2, 3, 5).
Eğer olmayan dizi elemanı atanmak istenirse veya negatif (-) değer verilirse atanacağı değişken değeri null stringidir ki 0 a eşittir.Ör:
@array = (1, 2, 3, 4); $skalar = $array[4];
dizide 5.eleman yani $array[4] yoktur dolayısıyla $skalar değeri null ("") dir. benzer şekilde $skalar = $array[-1]; sonucu da aynıdır. Bir de şu örneği inceleyelim.
@array = (1, 2, 3, 4); $array[6] = 17;
Dizinin görünümü şu şekildedir,
(1, 2, 3, 4, "", "", 17)
İndis olarak değişken de kullanılır, Ör:
$index = 1; $skalar = $array[$index]; gibi...
Dizi elemanlarına erişimde dizi değişkeninin başında $ olduğuna dikkatinizi çekerim. Çünkü dizinin her bir elemanı skalar değişken olarak işlem görür. Ör:
$sebze[0] doğru @sebze[0] ise yanlış kullanımdır.
Örnek program: Program adı dizprg.pl olsun
Göster Gizle Kopar Satır Gizle Satır Göster |
#!/usr/local/bin/perl @dizi = (1, "tavuk", 1.23, "\"Tamam mi?\"", 9.33e+23); $say = 1; while ($count <= 5) { print ("$say . eleman @dizi[$say-1]\n"); $say++; }
Çalısması :
>dizprg.pl 1 . eleman 1 2 . eleman tavuk 3 . eleman 1.23 4 . eleman "Tamam mi?" 5 . eleman 9.3300000000000005+e23 >
Örnek program: program adı randiz.pl
Göster Gizle Kopar Satır Gizle Satır Göster |
# rand() fonksiyonu ile 1- 10 arası random sayı üreten program #!/usr/local/bin/perl $say = 1; while ($say <= 100) { $randnum = int( rand(10) ) + 1; $randtoplam[$randnum] += 1; $say++; } # Herbir sayı için toplamı yaz $say = 1; print ("Herbir sayı için toplam:\n"); while ($say <= 10) { print ("\tsayi $say: $randtoplam[$say]\n"); $say++; }
Çalısması:
>randiz.pl Herbir sayı için toplam: sayi 1: 11 sayi 2: 8 sayi 3: 13 sayi 4: 6 sayi 5: 10 sayi 6: 9 sayi 7: 12 sayi 8: 11 sayi 9: 11 sayi 10: 9 >
(1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10) gösterimi ile (1..10) gösterimi aynıdır. (2, 5..7, 11) örneğinden anlaşılan ise şudur: listenin 5 elemanı vardır 2,5,6,7,11 String ifadeler içinde aynı kullanım geçerlidir Ör:
("aaa", "aab", "aac","aad") ifadesi şu şekilde de gösterilebilir.
("aaa".."aad").
Benzer şekilde; ("BCY", "BCZ", "BDA", "BDB") ifadesi ("BCY".."BDB"), ile aynıdır. @alphabet = ("a".."z"); ifadesi bir alfabe listesini gösterir.
Örnek program: Program adı lstprg.pl olsun.
Göster Gizle Kopar Satır Gizle Satır Göster |
#!/usr/local/bin/perl print ("Baslangic numarasini gir:\n"); $basla = <STDIN>; chop ($basla); print ("Bitis numarasini gir:\n"); $bitis = <STDIN>; chop ($bitis); @liste = ($basla..$bitis); $say = 0; print ("Liste yaziliyor:\n"); while ($liste[$say] != 0 || $liste[$say-1] == -1 || $liste[$say+1] == 1) #burada liste dizisinin sonu ve liste #elemanı icinde 0 var mı kontrolu yapılıyor { print ("$liste[$say]\n"); $say++; }
Çalısması:
>lstprg.pl Baslangic numarasini gir: -2 Bitis numarasini gir: 2 Liste yaziliyor -2 -1 0 1 2 >
Ornek program : Program adı dizprg2.pl
Göster Gizle Kopar Satır Gizle Satır Göster |
#!/usr/local/bin/perl @dizi1 = (14, "ekmek", 1.23, -7, "su"); @dizi2 = @dizi1; $say = 1; while ($say <= 5) { print("eleman $say: $array1[$say-1] "); print("$dizi2[$say-1]\n"); $say++; }
Çalışması :
>dizprg2.pl eleman 1: 14 14 eleman 2: ekmek ekmek eleman 3: 1.23 1.23 eleman 4: -7 -7 eleman 5: su su >
Aşağıdaki kullanım şeklini inceleyelim. Ör :
@liste1 = (2, 3, 4); @liste2 = (1, @liste1, 5);
Sonuçta @liste2 dizisinin içeriği (içerdiği liste) şu şekildedir.
(1,2,3,4,5)
Örnek program : Program adı dizprg3.pl
Göster Gizle Kopar Satır Gizle Satır Göster |
#!/usr/local/bin/perl @al = " asla "; @yaz = ("Ben", @al, "kaybetmem!\n"); print @yaz;
Çalışması :
>dizprg3.pl Ben asla kaybetmem! >
Aşağıdaki parantez kullanımını inceleyiniz
$ali = "Ali"; print (("Hey, " . $ali . "!\n") x 2);
Bu kodlama sonucu çıktı şöyle olur;
Hey, Ali! Hey, Ali!
Şu örneğe bakalım.
@a = (1, 2, 3); print (@a, "\n");
Çıktı
> 123
Burada bir problem var gibi... Bir de şuna bakın,
@a = (1, 2, 3); print ("@a\n");
Çıktı
> 1 2 3
Böyle olacaktı..farkı belirleyen kodlamayı inceleyin
@a = (1, 2, 3); $skalar = @a;
Bu kodlama şekliyle biz @a dizisinin(oluşturan listenin) uzunluğunu elde ederiz. $skalar içindeki bu değer 3 tür.
$skalar = @a; ($skalar) = @a;
yukarıdaki satırlar farklıdır. 1.satırda $skalar,@a dizisinin uzunluğunu tutar. 2.satırda $skalar,@a dizisinin ilk elemanını tutar.
Dizilerle çalışmayı iyice anlamak için aşağıdaki programların kodlanışlarını iyi inceleyiniz.
Örnek program : Program adı dizprg4.pl
Göster Gizle Kopar Satır Gizle Satır Göster |
#!/usr/local/bin/perl @dizi = (14, "Peynir", 1.23, -7, "elma"); $sayi = 1; while ( $sayi <= @dizi) { print("eleman $sayi: @dizi[ $sayi-1]\n"); $sayi++; }
Çalışması:
>dizprg4.pl eleman 1: 14 eleman 2: Peynir eleman 3: 1.23 eleman 4: -7 eleman 5: elma >
Örnek program : Program adı dizprg5.pl
Göster Gizle Kopar Satır Gizle Satır Göster |
#!/usr/local/bin/perl @dizi = (1, 2, 3, 4); @altdizi = @dizi[1,2]; # dizinin 2 ve 3 .elemanından alt dizi olustu. # hatırlayınız...dizinin 1.elemanı indisi $dizi[0] dır. print ("Altdizinin 1.elemanı: $altdizi[0]\n"); print ("Altdizinin 1.elemanı: $altdizi[1]\n");
Çalışması:
>dizprg5.pl Altdizinin 1.elemanı: 2 Altdizinin 2.elemanı: 3 >
Örnek program : Program adı dizprg6.pl
Göster Gizle Kopar Satır Gizle Satır Göster |
#!/usr/local/bin/perl @dizi = ("bir", "iki", "üç", "dört", "beş"); @sira = (1, 2, 3); @altdizi = @dizi[@sira]; print ("Dizi dilimi: @altdizi\n");
Çalışması :
>dizprg6.pl Dizi dilimi: iki üç dört >
@a [0,1] = ("string", 46);
bu örnekte @a dizisinin ilk 2 elemanı değeri string ve 46 olur. Ör : aşağıdaki satır sonucu
@a [0..2] = ("string1", "string2");
3.eleman null stringtir.
Ör : Aşağıda ise listenin 4.elemanı diziye atanamaz(dikkate alınmaz).
@a [0..2] = (1, 2, 3, 4);
Örnek program : program adı dizprg7.pl
Çalışması:
>dizprg7.pl a1 b2 b3 a4 >
Örnek program: Program adı dizsort.pl
Göster Gizle Kopar Satır Gizle Satır Göster |
#Okunan değerleri sıraladıktan sonra basan örnek #!/usr/local/bin/perl #giriş işlemi print ("Değerleri giriniz\n"); print ("çıkış için boş satır giriniz.\n"); $say = 1; $gir = <STDIN>; chop ($gir); while ($gir ne "") { @a [$say -1] = $gir; $say++; $gir = <STDIN>; chop ($gir); } # sıralama işlemi $say = 1; while ($say < @a) { $x = 1; while ($x < @a) { if ($a [$x - 1] gt $a [$x]) { @a [$x-1,$x] = @a [$x,$x-1]; } $x++; } $say++; } #basma işlemi print ("@a\n");
Çalışması:
>dizsort.pl Değerleri giriniz çıkış için boş satır giriniz. fok bebek dil bal bal bebek dil fok >
Standart giriş (klavye ) den dizi okuma: giriş dizi değişkenine yapılır. Ör:
@a = <STDIN>;
Örnek program : program adı dizkey.pl
Göster Gizle Kopar Satır Gizle Satır Göster |
#!/usr/local/bin/perl @a = <STDIN>; print (@a);
Çalışması:
>dizkey.pl 1.satır 2.satır son satır. ^D (control ve D tuşu) 1.satır 2.satır son satır. >
Dizilerde sıralama:
Bu işlem için kullanılan fonksiyon sort() dur.
liste = sort (array);
@array = ("Bu", "bir", "test", "dir");
dizi bu şekilde oluştu. Şimdi sort ile sıralayalım;
@array2 = sort (@array);
sonuçta @array2 dizisi içeriği listesi şu şekildedir.
("bir", "bu", "dir", "test")
@array dizisi içeriği ise değişmez...aynıdır.("Bu", "bir", "test", "dir")
veriler alfabetik değilse;
@a = (70, 100, 8); @a = sort (@a);
o zaman sıralama şöyle gerçekleşir.
(100, 70, 8)
Dizi değişken veya listeleri ters sıraya sokma: Bu işlemi reverse() fonksiyonu yapar.Örnek:
@a = ("bal", "incir", "arı", "sinek"); @a2 = reverse(@a);
@a2 içeriği listesi şu şekildedir:
("sinek", "arı", "incir", "bal")
Örnek program: program adı tersdiz.pl
Göster Gizle Kopar Satır Gizle Satır Göster |
#program klavyeden girilen bilgileri ters olarak # (alfabetik olarakbuyukten kucuğe) sıralar #!/usr/local/bin/perl @input = <STDIN>;; @input = reverse (sort (@input)); print (@input);
Çalışması :
>tersdiz.pl fal bal dil bez ^D fal dil bez bal >
chop() fonk.nun son karakteri sildiğini biliyoruz. Ör :
$a = "Ala"; chop ($a);
$var içeriği şu anda "Al" dır.
Dizi listelerinde kullanımı:
@list = ("Aslan", "12345", "Geyik"); chop (@list);
Şu an @list içeriği liste şu şekildedir: ("Asla", "1234", "Geyi") Başka bir örnek:
@a = <STDIN>; chop (@a);
Bu şekilde klavyeden kullanımda yeni satır karakteri yok edilerek diziye alınır.
Bu görevi join() fonksiyonu yerine getirir. Ör:
$string = join(" ", "bu", "bir", "liste", "dir");
$string içeriği şudur: "bu bir liste dir" join da ilk " " kısmı stringler arasında kullanılacak karakteri bildirir. Yukarda ki örnekte bu karakter boş stringtir. Aşağıdaki örneğe bakınca daha iyi anlayacaksınız.
$string = join("::", "kelime", "ve", "sütun");
sonuçta oluşan $string stringinin içeriği
şöyle görünür : "kelime::ve::sütun"
Bir başka örnek:
@liste = ("Bu", "bir"); $string = join(" ", @list, "stringdir");
$string içeriği : "Bu bir stringdir" olur.
Örnek Program: program adı joprg.pl
Göster Gizle Kopar Satır Gizle Satır Göster |
#!/usr/local/bin/perl @gir = <STDIN>; chop (@gir); $string = join(" ", @gir); print ("$string\n");
Çalışması:
>joprg.pl Ben perl öğrenmeye basladım. ^D Ben perl öğrenmeye basladım. >
split()fonksiyonu: join tersi işlev görür. stringler arası karakter iki adet / karakteri arasında belirtilir.
$string = "bu::bir::ayırma::örneği"; @dizi = split(/::/, $string);
sonuc olarak @dizi içeriği şu şekildedir:
bu","bir","ayırma","örneği")
bununla ilgili bir kelime sayma programını inceleyelim
program adı kesay.pl olsun
Göster Gizle Kopar Satır Gizle Satır Göster |
#!/usr/local/bin/perl $kelimesay = 0; $gir = <STDIN>; while ($gir ne "") { chop ($gir); @dizi = split(/ /, $gir); $kelimesay += @dizi; $gir = <STDIN>; } print ("Toplam kelime sayısı: $kelimesay \n");
Çalışması:
>kesay.pl bu ilk satır bu da ikincisi son satır da bu olsun. ^D Toplam kelime sayısı: 11 >
Şimdi de son öğrendiklerimizi içeren bir örnek : Klavyeden girilen kelimeleri ters sırada yerleştirip yazalım. Program adı fnk.pl
Göster Gizle Kopar Satır Gizle Satır Göster |
#!/usr/local/bin/perl # Klavyeden girişini yap @giris = <STDIN>; chop (@giris); # Her bir satırdaki kelimeleri ters sırada yerleştir $satir = 1; while ($satir <= @giris) { @kelime = split(/ /, $giris[$satir -1]); @kelime = reverse(@kelime); $giris[$satir -1] = join(" ", @kelime, "\n"); $satir ++; } #şimdi onların sırasını ters cevir ve yazdır @giris = reverse(@giris); print (@giris);
>fnk.pl bir iki üç dört beş altı. ^D altı. beş dört üç iki bir >
|
|